Kennis over dementie aanreiken op een praktische manier

Verpleegkundige blik

Esther komt oorspronkelijk uit de ouderenzorg en werkt nu een jaar bij Philadelphia. Wat haar opvalt is dat de medewerkers heel goed zijn in het begeleiden van mensen, maar dat een verpleegkundige blik soms ontbreekt. ‘Op onze locatie wonen 38 mensen met een verstandelijke beperking’, vertelt ze. ‘De jongste is 50, de oudste 91. We hebben nu 5 bewoners met een diagnose dementie en dat zullen er vast wel meer worden. Dus waar moet je dan als begeleider op letten en wat betekent dat voor de dagelijkse zorg? Daar gaan we mee aan de slag.’

Leergierige medewerkers

De aanpak is heel praktisch, want begeleiders zijn doeners en willen graag meteen resultaat zien in hun werk. ‘Wat zie je en wat doe je, daar draait het eigenlijk om’, zegt ze. ‘Blijven observeren en kijken wat aansluit. Sommigen vinden dat lastig en zien het als iets dat erbij komt. Of ze vinden dat mensen met dementie bij ons niet op de juiste plek zijn. Ik vraag dan waar ze wél thuishoren en daar komt meestal geen sluitend antwoord op.’
 
‘Ons uitgangspunt is dat alle bewoners fijn wonen en zich prettig voelen bij ons, welke ziekte of aandoening ze ook krijgen. Om dat te bereiken ondersteunen wij met deskundigheidsbevordering. Onze medewerkers zijn leergierig, vooral als we de kennis op een praktische manier aanreiken.’

Wat vandaag werkt is morgen weer anders

Als voorbeeld noemt Esther een bewoner met dementie die steeds vaker roepgedrag vertoont. ‘Medewerkers voelen zich niet bekwaam om haar goed te begeleiden en dat bespreken we dan. We gaan na wat ze al geprobeerd hebben en wat dat opleverde. We verdiepen ons in de bewoner. Wanneer roept ze? Heeft ze het misschien koud? Honger, dorst, pijn, jeuk? We proberen nieuwe dingen uit. En we realiseren ons dat wat vandaag werkt, morgen weer anders kan zijn. Telkens opnieuw is het de kunst om daarop in te spelen, vaak met kleine dingen. Bijvoorbeeld door rustig bij haar te zitten en er gewoon even te zijn. Het roepen is waarschijnlijk een fase in haar dementie. Ze voelt zich niet happy en kan niet vertellen waardoor dat komt. Het is onze taak om daarachter te komen. Zo worden we ons meer bewust van wat er speelt en wat er eraan kunnen doen.’

Corona geeft ook rust

Door de coronacrisis staat de proeftuin op lager pitje. Esther: ‘We zouden nu ons plan presenteren, dat staat dus even stil. Maar intern, met de medewerkers, gaan we natuurlijk wel door. Wat we ook merken: door de coronarichtlijnen komen er nu minder mensen over de vloer en dat geeft rust. We zijn nu een gesloten huis, we zien onszelf als een gezin waar de afgelopen tijd even geen visite kwam. Dat zijn we nu weer aan het opstarten. De meer zelfstandige mensen hadden het er moeilijk mee, maar de bewoners die meer zorg nodig hebben lijken de rust prettig te vinden. Er is minder onrust, ze lopen minder heen en weer en ze ogen meer ontspannen. En ik heb de indruk dat de begeleiders ook rustiger zijn waardoor ze meer gefocust zijn op de groep. Maar dat is een aanname.’

Energie door kruisbestuiving

Ook al is de samenwerking met andere organisaties in de proeftuin nog niet gestart, toch ziet Esther de meerwaarde ervan. ‘Het is heel leerzaam om dit soort trajecten samen met anderen te doen’, zegt ze. ‘Uit mijn studie weet ik hoe fijn het is om die kruisbestuiving te hebben. Dat geeft zoveel energie en dat helpt om ons doel te bereiken: dat al onze bewoners een fijne oude dag hebben, of ze nu dementie krijgen of niet. En dat de medewerkers er trots op zijn bij ons te werken. Daar doen we het voor.’

Wat weet jij over dementie bij mensen met een verstandelijke beperking?

We vinden het allemaal belangrijk dat ook mensen met verstandelijk beperkingen de juiste ondersteuning krijgen wanneer zij dementie hebben. Zij krijgen vaker dementie en dementie op jongere leeftijd. Het is niet alleen lastig te herkennen, maar soms ook een zoektocht hoe je in de samenwerking de juiste ondersteuning biedt. Herken en erken jij dementie bij mensen met een VB? Op de campagnepagina (H)erken jij dementie vind je meer informatie en materialen om mee aan de slag te gaan.

Samenwerkingsverband (H)erken jij dementie  

Wil je meer weten over mensen met dementie en een verstandelijke beperking? Het samenwerkingsverband (H)erken jij dementie werkt aan het verbeteren van het signaleren en vaststellen van (mogelijke) dementie bij mensen met een verstandelijke beperking.   

Lees meer over (H)erken jij dementie?