Naar hoofdinhoud Naar footer

5 tips om cliënten manieren van wonen uit te laten proberen

Gepubliceerd op: 07-02-2020

Goed aansluiten op woonbehoeftes? Daar hoort bij dat mensen met een beperking manieren van wonen kunnen uitproberen. Bijvoorbeeld door logeeropvang of Deeltijdverblijf Wlz (Wet langdurige zorg). Deze vormen kun je ook inzetten als respijtzorg om familieleden mee te ontlasten. Lees de verhalen en tips van andere organisaties.

Wat is deeltijdverblijf Wlz?

Bij Deeltijdverblijf Wlz verblijft de iemand minimaal de helft van het jaar in een instelling. Denk hierbij bijvoorbeeld aan 'week op en af'. De persoon met een beperking verblijft hierbij een week in een instelling. De week erop gaat hij/zij naar huis. De week daarop komt hij/zij weer terug, en zo verder. 

Meer weten? Lees het artikel Je sluit beter aan bij cliënten met flexwonen. Direct aan de slag? Bekijk daarvoor het verzameldocument Flexwonen – Prinsenstichting, daarin beschrijft Prinsenstichting wat Flexwonen inhoudt, hoe het werkt, wat de rol van de casemanager is en wat hun ervaringen zijn. Lees ook eens hun flyer, die kan je downloaden onderaan de pagina bij Downloads.

Tip 1: Kijk of jouw organisatie Deeltijdverblijf Wlz/respijtzorg kan aanbieden

Prinsenstichting ging met Deeltijdverblijf Wlz aan de slag. Dit werkt goed voor cliënten, maar ontlast ook familieleden (respijtzorg). Bestuurder Ineke Huibregtsen vertelt over waarom zij dit zo belangrijk vinden. ‘Nu gebeurt het vaak zo dat mensen met een beperking heel lang in de eigen situatie worden opgevangen. Totdat het thuis niet meer te doen is. Dan volgt er een harde overgang. Dat past niet bij het gemiddelde leven van mensen. Het is normaal dat je verschillende vormen van wonen kunt uitproberen. Dat je daar je eigen regie in behoudt.’ Bijzonder is dat Prinsenstichting daarbij Tiny Houses inzet. 

Tip 2: Kijk of jouw organisatie logeeropvang kan aanbieden

Logeeropvang kan om af en toe een weekje of weekend logeren gaan. Ook kan logeeropvang helpen om mensen met een beperking vertrouwd te maken met een woonvorm. Daarnaast helpt het naasten om wat meer los te kunnen laten als een vorm van respijtzorg. Dit merkte Jahina bijvoorbeeld. Zij heeft een broer van 44 met een ernstig meervoudige verstandelijke beperking. Hij wordt begeleid door Cordaan. Voor haar ouders was het best wennen om haar broer gebruik te laten maken van logeeropvang. Maar het hielp hen enorm. 

Jahina: ‘We werken er nu langzaam naar toe dat Ahmed zo lang mogelijk thuis kan wonen. Maar dan wel met aanvullende zorg en opvang om mijn ouders te ontlasten. Het is geen makkelijke stap voor hen geweest. In onze cultuur blijven ouders zich in sterke mate altijd verantwoordelijk voelen voor hun kind. Dat betekent dat je niet snel een organisatie de zorg van je familielid over laat nemen. Acceptatie is er nog niet, maar ze zijn nu wel bereid om meer hulp van de organisatie te ontvangen. Het maakt het loslaten voor hen ook makkelijker. Zij gaan nu voor het eerst vijf weken zonder hem op vakantie.’

Lees het artikel Laat aan ouders zien dat je om hun kind geeft over logeeropvang.

  • Cordaan biedt op het moment logeeropvang en weekendlogeren. Zowel voor kinderen als voor mensen met een beperking boven de 21. Je vindt hun aanbod op hun homepage.
  • Wil jouw zorgorganisatie ook logeeropvang aanbieden? Het kan lastig zijn om dit te financieren. Zowel Cordaan als Prinsenstichting kregen hiermee te maken. Toch is het niet onmogelijk. Zo kreeg Prinsenstichting bijvoorbeeld het advies om de aanvraag innovatieregeling daarvoor te gebruiken. Meer weten? Lees dan het artikel Hoe de ondersteuning aan naasten beter kan.

Tip 3: Begeleid jongeren in hun wens om op zichzelf te wonen

De overgang van bij je ouders wonen naar ‘op jezelf’ is een grote stap. Daarom werkt het goed als jongeren met een beperking alleen wonen kunnen uitproberen. Met begeleiding om op terug te vallen.  

Zorgorganisatie Ophovenerhof besloot daarin te voorzien met Tiny Houses. Wooncoördinator Yolanda VanderHeijden: ‘Een aantal van onze jongeren wilden niet in een woonvorm gaan wonen. Maar ze voelden zich er ook niet klaar voor om direct alleen te gaan wonen. Met een Tiny House kunnen ze uitproberen wat ze aankunnen. Mocht het toch niet gaan? Dan helpt deze ervaring hen in het accepteren van de situatie.’

Het project Op Kamers biedt een veilige woonomgeving voor jongeren. Zij gaan op kamers, maar hebben altijd een maatje (begeleider) om op terug te kunnen vallen. Ook mogen zij fouten maken. Ouders krijgen op hun beurt het vertrouwen om hun kinderen wat meer los te laten.

In de beschrijving vind je de verhalen van Benjamin en Willem, hun naasten en maatjes. Aan de hand van hun verhalen lees je hoe Op Kamers werkt en wat zij er geleerd hebben. De aanpak van Op Kamers bestaat uit vier stappen. Per stap staat beschreven wat de rol van het maatje is. 

Zowel Prinsenstichting als Ophovenerhof maken gebruik van Tiny Houses. Zodat zij toch een stukje zelfstandigheid kunnen bieden, met begeleiding in de buurt. Beluister de podcast Tiny House biedt uitkomst voor gehandicaptenzorg

Tip 4: Werk samen met buurt, naasten en cliënten

Wil je ook een aanbod in wonen organiseren die ruimte geeft aan uitproberen? Doe dit dan samen met de buurt, naasten en cliënten. Zo vertelde Ophovenerhof buurtbewoners over Tiny Houses. Op die manier konden ze de angst wegnemen voor overlast. Daarnaast haalden ze wensen van cliënten en naasten op. Dit door grote vellen op de muur te hangen tijdens de bijeenkomst. Mensen konden daar dan hun inbreng op plakken met post-its.

Wooncoördinator Yolanda VanderHeijden over de bijeenkomst: ‘Je gaat toch al snel uit van je eigen belevingswereld. Er zijn dan ook goede aandachtspunten naar boven gekomen. Die hadden we zelf echt niet kunnen bedenken. Bijvoorbeeld over privacy. Stel een jongere woont in zo’n Tiny House. Dan wil hij liever niet dat de begeleiding naar binnen komt lopen zonder dat dit afgesproken is.’

  • Bekijk de tips in het artikel Hoe haal je wensen van cliënten en naasten op?
  • Je kunt ook inzetten op ondersteuning in de buurt. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van een Buurtcirkel. Hiermee vergroot jouw cliënt gelijk zijn/haar netwerk. Een Buurtcirkel bestaat uit buurtbewoners die elkaar ondersteunen en inspireren. Het vergroot de zelfredzaamheid en is geschikt voor iedereen met een ondersteuningsvraag. Bekijk de krant Buurtcirkel voor elkaar, hierin vertellen deelnemers, mensen uit hun netwerk en begeleiders over de meerwaarde van Buurtcirkel.  
  • Ben je op zoek naar hulpmiddelen, inspiratie over wonen in de wijk? Bekijk dan eens ‘Gemengd wonen’. In gemengde woonprojecten wonen verschillende groepen mensen doelbewust samen en ondernemen zij samen activiteiten. Verschillende groepen uit de samenleving zijn er welkom.

Tip 5: Bied je al een vorm van logeeropvang of deeltijdverblijf? Maak mensen vertrouwd met het aanbod

Stel: jouw organisatie biedt al logeeropvang of deeltijdverblijf. Of wil dit in de nabije toekomst aanbieden. Dat betekent alleen nog niet dat naasten of cliënten eruit zichzelf om gaan vragen. Zij moeten eerst vertrouwd raken met het aanbod. Zorgorganisaties Prinsenstichting en Cordaan ontdekten wat daar goed bij werkt.

  • Bij Prinsenstichting bleek een casemanager goed te werken. Hij/zij kan ouders bezoeken om te bemiddelen tussen de logeerplek en de cliënt en zijn naasten. Meer weten? Lees het artikel Voordelen van deeltijdverblijf in de gehandicaptenzorg.
  • Cordaan merkte dat er soms meer tijd nodig is om een vertrouwensband op te bouwen. Het gaat dan met name om ouders die niet vertrouwd zijn met de zorg. Deze ouders kiezen er vaker voor om zelf voor hun familielid met een beperking te blijven zorgen. Hierdoor lopen zij helaas ook meer risico op overbelasting. Logeeropvang kan juist voor deze mensen uitkomst bieden. Maar ook hier geldt dat je naasten eerst moet vertellen over het aanbod. Bijvoorbeeld door op huisbezoek te gaan. Meer weten? Lees het artikel 7 tips voor het omgaan met familieleden met een migratieachtergrond. Een aantal tips kun je ook gebruiken voor familieleden met een Nederlandse achtergrond.

Over Begeleiding à la carte

Deze aanpak is ontwikkeld in het vernieuwingstraject Begeleiding à la carte van Volwaardig leven [2019-2021) van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Zorgaanbieders werkten aan hun eigen aanpak voor vernieuwing van persoonsgerichte zorg in de gehandicaptensector.

Downloads