Naar hoofdinhoud Naar footer

Invloed van omgevingsfactoren op het gedrag van mensen met moeilijk verstaanbaar gedrag

Gepubliceerd op: 20-05-2020

Omgevingsfactoren kunnen invloed hebben op onze stemming. Als de wintertijd ingaat en het eerder donker wordt, verandert onze stemming bijvoorbeeld vaak mee. We richten ons meer naar binnen en zoeken onze familie, de warmte en gezelligheid op. Maar geldt dat ook voor mensen met een verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag (MVG)?

Onderzoekers van Hogeschool Utrecht zijn in samenwerking met zorgprofessionals van ’s Heeren Loo in januari 2020 een scoping review gestart om te achterhalen wat er al bekend is over de invloed van de fysieke omgevingsfactoren op mensen met moeiijk verstaanbaar gedrag. Denk aan materiaalgebruik, licht, geluid, lucht en inrichting. Zo kan iemand met MVG onrustig worden door het geluid van andere cliënten. Interessante vraag is dan of het slim is om hem / haar sociaal te isoleren van de groep of zijn er andere oplossingen?

Wat is moeilijk verstaanbaar gedrag?

Moeilijk verstaanbaar gedrag wordt gezien als probleemgedrag, waarbij de oorzaak van dit gedrag veelal ligt bij stress, ongenoegen, onvervulde behoeften of een hulpvraag. Deze mensen kunnen soms niet goed uitleggen waarom ze boos, of verdrietig zijn en uiten dit in verbale of non-verbale agressie.

Literatuuronderzoek en praktijkervaringen

De scoping review bestaat uit literatuuronderzoek en praktijkervaringen. Een expertpanel toetst de keuzes in het proces en de uitkomsten en vertaalt deze naar de doelgroep mensen met MVG. Bij het panel zijn onder andere professionals en ervaringsdeskundigen van ’s Heeren Loo en CCE betrokken en onderzoekers van de TU Eindhoven, Hogeschool Utrecht en TNO. De volledige uitkomsten van de scoping review verschijnen eind 2020 en worden gedeeld op het Kennisplein Gehandicaptensector en websites van de aangesloten organisaties.

Wat is het uitgangspunt van de scoping review? 

Uitgangspunt van de scoping review is de veronderstelling dat de fysieke leefomgeving, een belangrijke factor is die invloed heeft op de gezondheid, het gedrag en de participatie van mensen met een verstandelijke beperking. Wanneer deze omgeving niet aansluit op iemands behoeften en hij/zij dit niet kan uiten kan dit mogelijk MVG veroorzaken of versterken. Zo kan een cliënt zich bijvoorbeeld oncomfortabel voelen omdat hij/zij niet kan aangeven dat de temperatuur ’s nachts te hoog of juist te laag is.

Oproep: deel je ervaring!

Het onderzoeksnetwerk is op zoek naar experts en ervaringsdeskundigen die ervaring hebben met cliënten met moeilijk verstaanbaar gedrag. Mocht je ervaring hebben met de doelgroep in combinatie met het aanpassen van een kamer of ruimte waar cliënten verblijven? Neem contact op met Emelieke Huisman (emelieke.huisman@hu.nl / 06 38 76 33 09) of Chantal Huisman (chantal.huisman@hu.nl / 088 - 481 23 64).

Betrokkenen

Vanuit Hogeschool Utrecht zijn de onderzoekers dr.ir. Emelieke Huisman (projectleider), prof. dr. Helianthe Kort, dr. Sigrid Mueller-Schotte en Chantal Huisman, MSc betrokken. Vanuit ’s Heeren Loo verlenen drs. Noëlle Sneep, drs. Kurt Joseph, drs. Linda van der Meij, drs. Moniek Huijs en drs. Marjolein Duits hun medewerking. Het onderzoekproject wordt gefinancierd door ZonMw, vanuit het Programma Gewoon Bijzonder.

Onderzoeksproject Samen denken, samen doen

Lees meer over dit onderzoeksproject en de andere onderzoeksnetwerken van Gewoon Bijzonder.

Laatst bijgewerkt op: 01-12-2023