Met Tiny Houses inspelen op woonbehoeftes van jongeren

Zorgorganisatie Ophovenerhof wil met Tiny Houses inspelen op de behoefte van jonge cliënten om veilig het zelfstandig wonen uit te proberen. Bestuurder Bert Ramakers en wooncoördinator Yolanda Vanderheijden: ‘Als je zo’n project wilt starten, is het belangrijk dat je de buurt betrekt en hun angst voor woonwagenkamptaferelen wegneemt.’

‘Drie jaar geleden moesten we een aantal mensen op de wachtlijst teleurstellen toen we onze omgebouwde zolder als vier appartementen konden aanbieden,’ vertelt bestuurder Bert Ramakers. ‘Waaronder drie meiden met een licht verstandelijke beperking die graag zelfstandig wilden wonen. Zo kwamen we op het idee van de Tiny Houses. Hiermee kunnen die meiden het zelfstandig wonen uitproberen, maar is er eventueel toch begeleiding beschikbaar.’

Belangrijk om zelf te ervaren

Yolanda: ‘Deze meiden wilden namelijk niet in een woonvorm gaan wonen. Maar ze voelden zich er ook niet klaar voor om direct volledig zelfstandig te gaan. Met een Tiny House kunnen ze uitproberen wat ze aankunnen. Voordeel is dat ze niet weg hoeven na twee jaar. We kunnen het ook verlengen tot drie of vier jaar. En mocht het toch niet gaan, dan helpt deze ervaring hen in het accepteren van de situatie om uiteindelijk toch in een woonvorm te gaan wonen.’

De voordelen van Tiny Houses

Yolanda: ‘We willen als organisatie vooral investeren in zorg en niet in duur vastgoed. Een Tiny House is veel goedkoper en kun je relatief makkelijk kopen en doorverkopen. Belangrijk voordeel is dat je een Tiny House eventueel op het eigen terrein kan plaatsen, zodat er toch dag en nacht begeleiding in de buurt is.’ Bert: ‘Voor de toekomst zie ik vooral kansen om een pool te maken met andere zorginstellingen. Tiny Houses die niet gebruikt worden, kunnen dan ergens anders worden ingezet.’

Behoeftes actief ophalen

Voor het project Begeleiding à la carte krijgt Ophovenerhof een twee-jarig coachingstraject op maat om persoonsgerichte zorg goed vorm te geven. Bert: ‘Hierdoor werden we uitgedaagd om ons nog beter te richten op wat betrokkenen nu zelf willen. We zijn heel actief gaan ophalen bij ouders, medewerkers en cliënten: “Hoe zien jullie dit? Als we dit gaan doen: wat werkt voor jullie dan wel en wat niet?” We zeggen tegen cliënten: “Het is jouw huisje, geef maar vorm en vertel ons wat je nodig hebt.” Ik heb mijn leven ook zelfstandig mogen inrichten. Dus dat is voor hen ook belangrijk.’

Privacy en praktische hulp

Yolanda: ‘Belangrijk is dat je niet voor anderen gaat invullen wat ze willen. Cliënten gaven bij ons aan dat ze vooral dat stukje privacy belangrijk vinden. Dus niet ineens een begeleider die zonder aankondiging naar binnen stormt. Ook willen ze niet dat de begeleiding zich overal mee bemoeit. Ze willen bijvoorbeeld zelf kunnen bepalen wat ze eten en drinken. De top drie van belangrijke punten die we bij cliënten hebben opgehaald zijn: “niet elke avond alleen willen zijn”, “vertrouwen aan mij geven dat ik het kan” en “ruimte krijgen om te doen zoals ik het wil”.’

Ouders en kinderen apart spreken

Yolanda: ‘Wat bij behoeftes ophalen verder heel belangrijk is om kinderen en ouders apart te spreken. Ouders en kinderen voelen zich dan vrijer om te delen wat ze werkelijk willen. Bijvoorbeeld een jonge vrouw die vraagt of straks een vriendje bij haar mag komen logeren. Dat vraag je makkelijker zonder je ouders erbij.’

Duurzaam en comfortabel

Yolanda: ‘We hebben van het begin af aan gezegd: dit gaan we wel duurzaam doen. Dus ook met zonnecellen. Ook laten we de huisjes bouwen door mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt.’ Bert: ‘We hebben verder bewust gekozen voor Tiny Houses die zijn gebouwd volgens het Bouwbesluit. Dan weet je zeker dat ze goed geïsoleerd zijn en aangenaam om in te wonen.’

Vergunning aanvragen

Bert: ‘De grootste uitdaging was het aanvragen van de vergunning. Dat komt omdat het een nieuw idee is. We hebben dan ook veel aandacht besteed aan het idee voor te stellen bij wethouders en ambtenaren. Omdat we aansloten bij belangrijke aandachtspunten in het gemeentebeleid, hebben we de vergunning toegekend gekregen. Het project is extra aantrekkelijk door de combinatie van duurzaam, flexibel en op een vernieuwende manier zorg verlenen.’

Zorgen voor draagvlak in de buurt

Bert: ‘We hebben daarnaast in een vroeg stadium de buurt betrokken en uitgelegd wat het doel is. Zo krijg je ook gelijk draagvlak in de buurt.’ Yolanda: ‘ Zo waren mensen bang voor een park vol met Tiny Houses als uitzicht vanuit hun achtertuin. Ook maakten ze zich zorgen over gedragsproblemen. Door onze voorlichting hebben we een hoop angst en onrust kunnen wegnemen.’

Over Begeleiding à la carte

Deze aanpak is ontwikkeld in het vernieuwingstraject Begeleiding à la carte van Volwaardig leven [2019-2021] van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Zorgaanbieders werkten aan hun eigen aanpak voor vernieuwing van persoonsgerichte zorg in de gehandicaptensector.