SamenSpraak: in gesprek over de laatste fase met mensen met een beperking

Gepubliceerd op: 23-07-2020

SamenSpraak een hulpmiddel voor begeleiders bij het voeren van een gesprek over palliatieve zorg. Het hulpmiddel is ook bedoeld voor mensen met een beperking die niet goed onder woorden kunnen brengen wat zij belangrijk vinden.

Wat is de status van dit project? 

De ontwikkeling van SamenSpraak is afgerond. De effectiviteit van SamenSpraak in de praktijk moet nog wel getest worden. Daarom wordt SamenSpraak nu ingevoerd in vier zorgorganisaties. Dit verloopt via een paar stappen:

1. Medewerkers ontvangen scholing
2. Mensen met een verstandelijke beperking ontvangen een SamenSpraak doos en hulpverleners gaan, indien mogelijk samen met naasten, in gesprek met de persoon met een verstandelijke beperking 
3. Onderzoekers verzamelen ervaringen

Wat zit er in de SamenSpraak doos?

SamenSpraak is een gesprekshulp die gesprekken over zorg in de laatste levensfase met mensen met een verstandelijke beperking, hun begeleiders en naasten  ondersteunt. SamenSpraak is ook bedoeld voor cliënten die niet goed onder woorden kunnen brengen wat zij belangrijk vinden.

In de doos zit een onderlegger in de vorm van een bloem, waar gesprekskaartjes in gestoken kunnen worden. Er zijn 13 gesprekskaartjes, 50 ondersteunende illustraties, een werkboekje en een handleiding. Begeleiders leggen in het eerste gesprek aan mensen met een verstandelijke beperking en betrokken familieleden uit wat SamenSpraak is. Er is ruimte om de doos 'eigen' te maken. Als begeleider kun je samen met de persoon met een verstandelijke beperking en/of naaste bepalen welke onderwerpen besproken worden. Deze ‘agenda’ kan in de tijd veranderen. De voorbeeldzinnen op de gesprekskaartjes kunnen het gesprek ondersteunen. Voor een gesprek kunnen er door begeleiders, verwanten of mensen met een verstandelijke beperking gesprekskaartjes worden uitgezocht. Door de kaartjes in de bijbehorende thema bladen te plaatsen, is het voor iedereen duidelijk wat er op de agenda staat.

Eerste resultaten

In het eerste SamenSpraak gesprek legt begeleiding aan de persoon met een verstandelijke beperking en indien mogelijk zijn/haar naasten de SamenSpraak doos uit. In het eerste gesprek wordt vaak het thema “Wie ben jij” doorgenomen. Vaak komen hier belangrijke thema’s naar voren die in volgende gesprekken verder worden uitgediept. De gesprekken kunnen ook spontaan op gang komen, tijdens bijvoorbeeld het wassen, of het drinken van een kopje koffie. Het is van belang is om dat wat besproken wordt ook dan goed te noteren in het daarvoor gemaakte SamenSpraak werkblad, zodat collega’s en verwanten daarvan op de hoogte zijn.

Tijdens één van deze gesprekken werd het de begeleiding bijvoorbeeld duidelijk dat een bewoner nog gebukt gaat onder het verlies van een vriendin. Ook werden er nieuwe hobby’s ontdekt. Verder zijn er mooie gesprekken gehouden rondom het thema ziekte en levenseinde.

Toepassing SamenSpraak in coronatijd

De SamenSpraak doos kan ook gebruikt worden om het coronavirus verder uit te leggen. Daarmee krijgt iemand met een beperking inzicht in de corona maatregelen. Op deze pagina vind je meer informatie over het coronavirus en hulpmiddelen. 

Deel je ervaring met SamenSpraak

Wil je meer informatie over dit project, wil je een ervaring delen of ben je geïnteresseerd in de SamenSpraak doos? Neem contact op met Hanna Noorlandt via h.noorlandt@erasmusmc.nl.