Aan de slag met De Krachten Gebundeld: snackworteltjes in plaats van chips
Gepubliceerd op: 10-11-2025
Wil je meer aandacht voor leefstijl en gezonde voeding in jouw zorgorganisatie? Dan kan je de interventie De Krachten Gebundeld voor Gezond Leven! van de Hanze inzetten.
De Erkenningscommissie Gehandicaptenzorg heeft onlangs de interventie De Krachten Gebundeld voor Gezond Leven! van de Hanze erkend. Zij beoordeelden de interventie als Goed onderbouwd. Dit betekent dat de aanpak van de interventie duidelijk is beschreven. Ook is de aanpak goed uitvoerbaar en gebaseerd op praktijkervaringen. Er wordt uitgelegd waarom de aanpak waarschijnlijk werkt. Hierbij is gebruik gemaakt van wetenschappelijke theorieën en onderzoek.
Het belang van een gezonde leefstijl
De Krachten Gebundeld is bedoeld voor mensen met een matige tot zeer ernstige verstandelijke beperking. Zij bewegen vaak niet genoeg en ook hun voeding is vaak niet optimaal. Vaak is het lastig om hen te motiveren voor een gezonde leefstijl. En dat terwijl een gezonde leefstijl helpt om te voorkomen dat zij gezondheidsproblemen krijgen.
Leertraject en omgevingsscan
Om je hierbij te helpen, is er de erkende interventie De Krachten Gebundeld. Deze wordt nu al gebruikt in diverse zorginstellingen. De interventie bestaat uit een leertraject en een omgevingsscan. Het leertraject is bedoeld voor begeleiders. De omgevingsscan helpt om te zien wat er kan verbeteren in de omgeving van mensen met een verstandelijke beperking. Met de scan kan je als organisatie kijken naar mensen, plekken, hulpmiddelen, beleid en geld voor een gezond leven.
Train-de-trainer
's Heeren Loo is 1 van de organisaties die met de interventie aan de slag ging. ‘Als voorbereiding kregen onze fysiotherapeut, bewegingsdeskundige en diëtist een speciale train-de-trainer-handleiding van De Krachten Gebundeld’, vertelt zorgmanager Jeffrey Tahitu. ‘Tijdens bijeenkomsten gingen zij in gesprek met medewerkers. Wat vinden we zelf belangrijk als het gaat om gezonde voeding en beweging?’
Het enthousiasme van de groepen die al met De Krachten Gebundeld werken, is aanstekelijk. Ik belde net met een locatie en daar was iedereen door het dolle heen: “Sorry hoor, we bellen straks terug. We gaan nu eerst lekker zwemmen!” Als je dat hoort, krijg je toch vanzelf een glimlach op je gezicht?
Jeffrey Tahitu, Zorgmanager
Ideeën toetsten bij bewoners
Jeffrey vult aan: 'Zo vind ik het persoonlijk belangrijk om zelf te koken. We werkten voorheen met kant-en-klaarmaaltijden. Maar nu ontstond het idee om met bewoners de keuken in te gaan. Iemand anders vertelde over zijn gewoonte om met bewoners te dansen. Daar werden veel collega’s enthousiast van: dat gingen zij ook doen! We toetsten onze ideeën bij de bewoners: zij konden goed aangeven wat ze van de plannen vonden.'
'Het enthousiasme van de groepen die al met De Krachten Gebundeld werken, is aanstekelijk. Ik belde net met een locatie en daar was iedereen door het dolle heen: “Sorry hoor, we bellen straks terug. We gaan nu eerst lekker zwemmen!” Als je dat hoort, krijg je toch vanzelf een glimlach op je gezicht?'
Vaste discoavond
De toepassing van de interventie leidde tot mooie ideeën en resultaten. Jeffrey: 'Bij ons zijn de chips en pinda’s vervangen door snackworteltjes met een lekker gezond dipsausje. Je ziet sowieso de bewustwording toenemen, en sommige bewoners zie je zelfs écht afvallen. Zo geven een paar doorgewinterde zoetekauwen hun zelf gekochte snoepgoed nu af aan begeleiders: "Wil jij dit voor me bewaren? Anders eet ik het allemaal in 1 keer op." Er is inmiddels een vaste discoavond en de duofiets wordt steeds vaker uit de schuur gehaald. En er zijn bewoners die begeleiders aan het programma herinneren: "Hé, we hebben nog geen fruit gegeten vandaag!" Dat vind ik prachtig om te zien.'
Ook kleine aanpassingen
'Iedere organisatie, ieder team en iedere bewoner is anders. Daarom is het belangrijk veel ruimte in te bouwen voor maatwerk,' vertelt docent-onderzoeker Annelies Overwijk van de Hanze. ‘Zo zijn er ook bewoners die in een rolstoel zitten of sondevoeding krijgen. Daarvoor moet je iets anders verzinnen als het gaat om bewegen en eten. Vaak vinden medewerkers dat een behoorlijke uitdaging, maar ook voor deze bewoners kun je kijken wat er mogelijk is. We raden daarom aan om bijvoorbeeld in gesprek te gaan met de bewegingsagoog en de diëtist, op zoek naar oplossingen. Zelfs de kleinste aanpassing kan effect hebben.'
Telkens even herinneren
Communicatie speelt in verschillende fases een belangrijke rol bij de inzet van de interventie. Annelies: ‘Een tip is bijvoorbeeld om geïnteresseerden via sociale media op de hoogte te houden van die voortgang. Stimuleer medewerkers om hun inspanningen en resultaten te delen. Natuurlijk zonder daarbij de privacy van bewoners te schenden. Zo houd je het onderwerp levend en enthousiast. Ook kan het helpen om via posters medewerkers en bewoners aan het thema te (blijven) herinneren.’
Zorgen dat de aandacht niet verslapt
De grote vraag is tot slot: Hoe zorg je dat de aandacht rond het thema leefstijl niet verslapt? 'Daar besteden we aandacht aan in het leertraject en de omgevingsscan, vertelt Annelies. 'Zo is aan de omgevingsscan een actieplan gekoppeld om doelen te behalen en te zorgen voor continue aandacht. Daarbij geven we handige tips om tot actie over te gaan. Maar we vragen de teams vooral ook zelf na te denken: “Wat werkt voor ons het best?” Zo zijn er teams die doelen over leefstijl in de zorgplannen van cliënten opnemen en andere bij wie een vaste medewerker de voortgang en continuïteit bewaakt.'
Over dit artikel
Dit artikel is een bewerking van het artikel ‘Succesfactoren voor implementatie: De Krachten Gebundeld!’ van ZonMw. Lees het hele artikel: Succesfactoren voor implementatie: De Krachten Gebundeld | ZonMw