Factsheet zorgakkoorden en programma’s

Het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) stopt als zelfstandig programma en gaat over in het Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg (HLO). De beweging die door het WOZO is gestart; zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan. Deze uitgangspunten worden in het HLO omgezet naar concrete afspraken. Lees meer op de website van Waardigheid en trots voor de toekomst.

Het programma Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg (TAZ) stopt per 1 januari 2026. Daarmee komt ook de subsidieregeling sectorplanplus ter vervallen. Werkgevers kunnen geen nieuwe aanvragen meer indienen voor de regeling. 

Het Integraal Zorgakkoord wil bevorderen dat de zorgsector samenwerkt om de zorg effectief en betaalbaar te houden. Het Gezond en Actief Leven Akkoord streeft naar het bredere doel van een gezonde generatie in 2040. IZA vraagt dus van de zorgsector om met een integrale blik naar mensen met een aandoening, ziekte of beperking te kijken en hen te helpen met een gezonde(re) leefstijl. GALA wil dat gemeenten inzetten op een optimale omgeving om burgers te helpen gezond te blijven, en samen met partners werken aan zaken als een kansrijke start, valpreventie, welzijn op recept, gecombineerde leefstijlinterventies voor volwassenen, en de aanpak van overgewicht en obesitas bij kinderen. Afstemming tussen verschillende instellingen en instituten is de bindende factor tussen de twee akkoorden, met beiden moet de gemeenten aan de slag.

Om samen de benodigde verandering van de zorg in de samenleving te realiseren, wordt deze kabinetsperiode onder andere ingezet op drie akkoorden/programma’s: het gezond en actief leven akkoord (GALA), het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) en het Integraal Zorgakkoord (IZA). Vanwege de overgang van het WOZO naar het HLO. Wordt de WOZO hier niet verder beschreven.  

Specifiek: 

• GALA: Rijk en maatschappelijke organisaties werken er sinds 2018 in het Preventieakkoord aan om Nederlanders gezonder te maken. In het gezond en actief leven akkoord (GALA) zullen doelen worden opgenomen rond een rookvrije generatie, overgewicht, alcoholgebruik en mentale gezondheidsproblemen.  
• IZA: Het Integraal Zorgakkoord (IZA) heeft tot doel om de curatieve zorg houdbaar te houden met onder meer inzet op preventie, het afremmen van medicalisering en het behouden van zorgpersoneel. Inzet op domeinoverstijgende samenwerking tussen het medische en het sociale domein draagt ook bij voor mensen met een beperking die zorg uit beide domeinen krijgen. En de arbeidsmarktopgave geldt zorg breed, dus ook daar zit samenhang tussen de toekomstagenda en het IZA. 

Het HLO en AZWA hebben dezelfde doelen voor de verandering in de zorg en sluiten goed op elkaar aan. Beide akkoorden worden apart ondertekend door de betrokken organisaties. De afspraken van AZWA gaan ook over zorg en ondersteuning voor ouderen. Ze gaan bijvoorbeeld over een sterke sociale basis, het uitwisselen van gegevens, werk en opleiding van zorgverleners, pakketbeheer, minder administratieve taken, digitale en hybride zorg, en manieren om zorgverleners zo goed mogelijk in te zetten, zoals het domeinoverstijgend indiceren door wijkverpleegkundigen. 

Het HLO richt zich in de periode 2025-2028 op Wlz-verzekerde ouderenzorg en vult de AZWA-afspraken aan. Daarom staan de AZWA-afspraken niet apart in het HLO. Het HLO bouwt verder op wat in de praktijk al gebeurt en wordt ondersteund door het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO). Rond de zomer komt er een implementatieplan HLO, waarin ook de overgang van WOZO naar HLO wordt uitgelegd. 

De verbinding tussen het Integraal Zorgakkoord (IZA) en AZWA zit vooral in samenwerking en samenhang in de zorg. Het IZA legt de basis voor de eerstelijnszorg en samenwerking in de wijk, terwijl AZWA hierop voortbouwt met aanvullende afspraken over zorg en ondersteuning, sociale basis, arbeidsmarkt, opleiding, digitale zorgprocessen en het effectief inzetten van zorgverleners. Samen zorgen IZA en AZWA ervoor dat zorg dichtbij mensen wordt georganiseerd, met voldoende personeel en efficiënte processen.