Naar hoofdinhoud Naar footer

Schone Handen Actiepakket

Gepubliceerd op: 19-02-2025

Laatst bijgewerkt op: 10-03-2025

Wist je dat de meeste infecties in de ouderenzorg en gehandicaptenzorg te voorkomen zijn door goede handhygiëne? Je handen gebruik je namelijk overal bij. Ben jij een hygiënetopper en wil je in jouw organisatie aan de slag met schone handen? Download dan de materialen uit het Schone Handen Actiepakket op deze pagina.

In het kort

Type tool

Toolkit

Voor wie

Leidinggevenden, Zorgmanagers, Begeleiders, Zorgverleners, Deskundigen infectiepreventie, Verpleegkundigen, Verzorgenden

Cliëntgroep

Mensen met een beperking, Ouderen

Ontwikkelaar

Het Schone Handen Actiepakket helpt zorgmedewerkers om van schone handen een vast onderdeel te maken van hun werk. Het materiaal maakt hen bewust van het belang van schone handen, geeft tips en helpt gedrag te veranderen. 

Alleen kennis delen over goede handhygiëne is niet genoeg. Weten hoe en wanneer je je handen moet wassen, betekent niet automatisch dat iedereen het ook doet. Daarom is het belangrijk om te kijken wat collega’s motiveert of juist tegenhoudt om het juiste gedrag te vertonen. 

Waarom zijn schone handen zo belangrijk?

Iedereen wordt wel eens ziek. We nemen ook allemaal wel eens een virus mee naar huis of naar werk, zoals de griep, corona en het norovirus. Maar mensen met een kwetsbare gezondheid, zoals mensen met een beperking of ouderen, worden sneller ziek en kunnen een vervelende infectie krijgen.

Daarom is het nodig om samen de verspreiding van ook kleinere infecties te voorkomen. Regelmatig je handen wassen of desinfecteren en juist gebruik van handschoenen helpt hier enorm bij. 

Inzichten over gedragsveranderingen verwerkt in de posters

Voor de posters uit het Schone Handen Pakket is rekening gehouden met wetenschappelijke inzichten over gedragsverandering. Zo zorgen we dat de posters echt een positief effect hebben op de handhygiëne van zorgprofessionals. De volgende inzichten zijn daarin verwerkt:

  • De boodschap op de posters 'Bescherm jezelf en elkaar' sluit aan bij een belangrijke motivatie van zorgmedewerkers: goed willen zorgen voor hun cliënten en tegelijkertijd hun collega's beschermen.
  • De posters maken kennis delen eenvoudig en helpen om het bewustzijn te vergroten. Dat kan leiden tot een verandering in gedrag. Stickers kun je op handige plekken gebruiken om collega's te herinneren aan het belang van handhygiëne.
  • Op al het materiaal staat onze hygiënemascotte. Deze mascotte zorgt dat de informatie duidelijk, herkenbaar en makkelijk te onthouden is. Samen maken we van handhygiëne een gewoonte!

Disclaimer

Dit pakket is bedoeld als onderdeel van een bewustwordingscampagne. Ze vervangen geen bestaande protocollen of richtlijnen. Volg altijd de hygiënevoorschriften die gelden binnen jouw organisatie.

Materialen Schone Handen Actiepakket alleen nog beschikbaar als downloads

Het Schone Handenactiepakket was een groot succes! Veel organisaties in de gehandicaptensector en ouderensector hebben een pakket aangevraagd. De pakketten zijn inmiddels opgestuurd naar de zorgorganisaties en niet meer aan te vragen. Wil je graag gebruik maken van de posters en stickers? Dan kun je alle materialen downloaden op deze pagina en ze printen of laten drukken. 

Veelgestelde vragen

In het pakket zitten posters en stickers die gericht zijn op bewustwording en gedragsverandering. Deze posters en stickers zijn bedoeld zijn om te printen of te laten drukken. Je vindt de volgende documenten terug in het actiepakket:

  • poster ‘Ben ik bij jou in goede handen?’
  • poster ‘Bescherm jezelf en elkaar op de juiste momenten’
  • poster ‘Bescherm jezelf en elkaar met juist handschoengebruik’
  • poster ‘Bescherm jezelf en elkaar, handen wassen doe je zo’
  • verschillende opvallende stickers, zoals een spiegelsticker en sticker voor op desinfectiepomp
  • uitleg over hoe je de materialen inzet

Het pakket is vooral bedoeld voor zorgmedewerkers, maar je kunt sommige materialen ook met cliënten gebruiken. 

Je kunt alle materialen uit het actiepakket het best samen gebruiken op verschillende plekken op jouw locatie. Want alle onderdelen van handhygiëne zijn belangrijk. Maar kies zelf wat past bij jouw locatie. Wil je alleen aan de slag met handschoengebruik? Dan hang je alleen de poster over handschoengebruik op.  

Controleer voordat je de materialen gebruikt of je op het oppervlak wel stickers of posters kunt plakken. Bijvoorbeeld kunststof zonder coating of gladde muren. Gebruik en bevestiging zijn op eigen verantwoordelijkheid.

Betrek medewerkers bij het actiepakket. Laat alle medewerkers weten dat je het pakket gaat gebruiken. Zo voorkom je verrassingen en zorg je voor meer begrip en betrokkenheid. Een leuke manier om dat te doen is een lanceersessie organiseren. Hoe doe je dat? 

Voorbereiding

Organiseer een korte sessie van 10 tot 20 minuten, bijvoorbeeld tijdens een dagstart of teamoverleg. Zorg voor de materialen uit het Schone Handen Actiepakket, post-its, pennen en de gelezen instructies.

Start met een opdracht

Vraag het team waarom handhygiëne belangrijk is en laat iedereen één of meerdere redenen opschrijven op post-its. Bespreek de antwoorden en plak ze op een zichtbare plek. Dit motiveert het team om met handhygiëne aan de slag te gaan.

Samen het actiepakket uitpakken en ophangen

Laat daarna de posters en stickers zien en bespreek waar deze het best kunnen hangen. Hang ze samen op en vraag iedereen om ze in de komende tijd bewust op te merken. Sluit af met de vraag of er nog onduidelijkheden zijn.

Evaluatie

Plan 2 tot 4 weken later een evaluatiemoment om te vragen hoe het gaat en wat misschien beter kan.

Maak gewenst gedrag makkelijk. Ook met simpele veranderingen kun je mensen helpen. Kleine aanpassingen in de omgeving kunnen al veel verschil maken. Hier noemen we een paar voorbeelden:  

  • Zorg dat alle zeep- en desinfectiepompjes goed gevuld zijn. Controleer dit regelmatig.
  • Vervang de katoenen handdoeken voor papieren doekjes.
  • Plaats alleen een zeeppomp bij kranen. Een desinfectiepomp bij de kraan zorgt voor verwarring. Het helpt niet bij het gewenste gedrag: handen wassen.
  • Zet handschoenen in het zicht en op handige plekken, zodat ze voor het grijpen liggen.

Vorig jaar organiseerden we ook de Schone Handen Helden Challenge. Met leuke opdrachten hebben alle deelnemende teams extra aandacht gegeven aan het thema handhygiëne. De opdrachten van de challenge zijn sinds kort ook te downloaden op onze website. Wil je nog een stap verder gaan? Gebruik het actiepakket dan in combinatie met een aantal opdrachten uit de challenge. Lees meer over de challenge