Naar hoofdinhoud Naar footer

Wat is inclusie?

Gepubliceerd op: 23-01-2020

Laatst bijgewerkt op: 06-05-2024

Inclusie gaat over meedoen en erbij horen, ook voor mensen met een beperking. Vaak hoor je ook de term 'inclusieve samenleving' of 'gevarieerde samenleving'. Een samenleving waar iedereen kan meedoen. Inclusie betekent 'insluiting', het tegenovergestelde van 'uitsluiting'. Lees hier waar het bij inclusie om draait.

In het kort

Type tool

Achtergrond, Lesmateriaal

Voor wie

Verstandelijke beperking

Mate van ervaring

Starter

Een samenleving die open staat voor iedereen

In het verleden hadden mensen het over integratie in plaats van inclusie. Het ging dan om de integratie van mensen met een beperking. Zij moesten zich aanpassen aan de samenleving.

Inclusie gaat verder dan integratie. De samenleving moet normaal gesproken openstaan voor iedereen. Iedereen moet kunnen meedoen en iedereen hoort erbij.

Bij inclusie gaat het om:

  • meedoen in de samenleving
  • welkom zijn
  • erbij horen
  • geaccepteerd worden
  • niet uitgesloten worden
  • waardering krijgen
  • een goed leven hebben
  • sociale rollen vervullen
  • iets nuttigs doen
  • eigen keuzes kunnen maken

Inclusie gaat met duwen en trekken

Inclusie werkt 2 kanten op. De samenleving moet voor iemand openstaan, maar die persoon moet zelf ook mee willen doen. Als ze niet allebei meewerken, wordt het erg lastig. We noemen dat ook wel 'pull- en 'pushfactoren'. Je kunt een persoon naar de samenleving duwen (push), maar de samenleving moet de persoon ook aantrekken (pull).

Kwaliteit van bestaan

Het doel van inclusie is om een goed leven te hebben. Dat noemen we ook wel de kwaliteit van bestaan. Daarbij gaat het om dingen die voor alle mensen gelden. Een oud Chinees spreekwoord vat dit mooi samen: 'Geluk is iemand om van te houden, iets om te doen en iets om op te hopen'.

Iedereen wil een goed leven. Of je nu in China woont of in Nederland. Of je jong bent of oud. Of je een beperking hebt of niet. Bij inclusie gaat het ook om burgerschap. We zijn allemaal burgers met burgerrechten, maar ook met burgerplichten.

Nederland loopt niet voorop als het gaat om inclusie. Voor een deel heeft dit te maken met de geschiedenis van de zorg in Nederland. Inclusie gaat ook niet vanzelf. Je moet het zien zitten en erin geloven (visie). En je moet eraan blijven werken.

Inclusie samengevat

  • Inclusie gaat over echt meedoen en er echt bij horen.
  • Het gaat bij inclusie om een goed leven willen hebben.
  • Inclusie betekent insluiting, het tegenovergestelde van uitsluiting.
  • Inclusie is tweerichtingsverkeer tussen de samenleving en de persoon.
  • Inclusie gaat niet vanzelf. Je moet erin geloven en er actief aan werken.

Lees meer over inclusie