Virtual reality (VR) voor medewerkers en mantelzorgers
Laatst bijgewerkt op: 20-08-2025
Virtual reality (VR) kan op verschillende manieren bijdragen aan betere zorg. Een manier is dat het zorgmedewerkers helpt zich in te leven in de belevingswereld van de cliënt: hoe voelt iemand zich in een bepaalde (zorg)situatie? Door dit te begrijpen, verbetert de communicatie en daarmee ook de zorg. VR biedt daarnaast de mogelijkheid om lastige situaties te oefenen, denk bijvoorbeeld aan een slechtnieuwsgesprek, zodat je beter voorbereid bent op de praktijk.
Virtual reality (VR) is een verzamelnaam voor verschillende technologieën die de gebruiker een virtuele wereld laten beleven. De meest gebruikte technologie hiervoor is de VR-bril, waarmee je via je bril een 360-graden (interactieve) beleving hebt. Op een VR toepassing moeten modules/content afgespeeld worden. Er zijn verschillende ontwikkelaars die deze content maken. Zo zijn er ook specifiek VR modules ontwikkeld voor zorgmedewerkers en mantelzorgers.
Afhankelijk van de technologie voel je je meer of minder aanwezig in die virtuele wereld. Er zijn vier niveaus van beleving:
- Smartphone, tablet, of desktop: met je muis of vinger kun je het beeld op het scherm ronddraaien. Denk bijvoorbeeld aan Google Maps.
- Kartonnen VR-bril: door je smartphone in een kartonnen bril te plaatsen kun je 360 graden om je heen kijken in een virtuele wereld.
- VR headset: een headset met bril, twee ingebouwde schermen en speakers. Ook hier kun je om je heen kijken in een virtuele wereld.
- Uitgebreide VR-installatie: naast de VR headset heb je nu ook 2 controllers, waarmee je voorwerpen virtueel kunt oppakken, en sensoren die jouw bewegingen laten zien in de virtuele wereld. Bijvoorbeeld als je springt of bukt.
Virtual reality kan zorgmedewerkers en mantelzorgers op verschillende vlakken ondersteunen in het zorgproces:
- Opleiding en training: zorgmedewerkers en mantelzorgers kunnen via VR realistische zorgsituaties oefenen, zoals het herkennen van ziektebeelden, het uitvoeren van handelingen of het voeren van lastige gesprekken. Zo vergroten zij hun kennis en zelfvertrouwen, zonder risico voor de cliënt of naaste.
- Empathie en bewustwording: VR laat zorgmedewerkers en mantelzorgers ervaren hoe het is om in de schoenen van de cliënt te staan, bijvoorbeeld bij dementie of Parkinson. Dit vergroot het begrip voor gedrag en behoeften, wat leidt tot betere afstemming en persoonsgerichte zorg.
- Rust en herstel: voor zowel zorgmedewerkers als mantelzorgers biedt VR ontspanning en herstel, via bijvoorbeeld rustgevende omgevingen, ademhalingsoefeningen of mindfulness. Dit helpt bij het omgaan met werkdruk.
Virtual reality (VR) belevingen worden ontwikkeld voor verschillende doelgroepen. Op deze pagina over VR voor medewerkers en mantelzorgers, worden deze hier toegelicht.
Zorgmedewerker
Voor zorgmedewerkers is VR vooral een leermiddel. Het helpt hen vaardigheden aan te leren en lastige situaties te oefenen in een realistische, maar veilige omgeving. Daarnaast draagt het bij aan het ontwikkelen van empathie voor cliënten. Daarnaast kan VR worden ingezet ter ontspanning, bijvoorbeeld voor zorgmedewerkers of mantelzorgers die behoefte hebben aan een rustmoment in een intensieve werkomgeving.
Mantelzorgers
Voor mantelzorgers biedt VR inzicht in de aandoening van hun naaste, wat hen helpt om beter te begrijpen wat iemand doormaakt. Tegelijkertijd zijn er ontspanningstoepassingen die hen ondersteunen in het omgaan met de emotionele belasting van het zorgen.
Deze technologie is voor medewerkers, niet voor cliënten. De Wzd is daarmee dus niet van toepassing. Lees meer over digitale zorg en de Wet zorg en dwang.