Beslisvaardigheid en wilsbekwaamheid
Gepubliceerd op: 30-10-2019
Laatst bijgewerkt op: 11-12-2025
Twijfel je of je cliënt zelf goed beslissingen kan nemen? Dan is het belangrijk om de wilsbekwaamheid van je cliënt te beoordelen en de beslisvaardigheid te ondersteunen. De handreiking Beslisvaardigheid en wilsbekwaamheid helpt je hierbij met handige hulpmiddelen zoals beslisbomen en een stappenplan.
In het kort
Type tool
Stappenplan
Voor wie
Begeleiders, Artsen VG, Naasten
Cliëntgroep
Verstandelijke beperking
Soort kennis
Praktijk
Bron
Ontwikkelaar
SKILZ
De handreiking Beslisvaardigheid en wilsbekwaamheid is voor zorgverleners in de ouderenzorg en verstandelijk gehandicaptenzorg om hen handvatten te geven om de beslisvaardigheid van cliënten te verbeteren. Het doel van deze handreiking is handvatten bieden voor een zo goed mogelijke ondersteuning van cliënten bij het nemen van beslissingen. In deze handreiking staat het ondersteunen van beslisvaardigheid voorop.
De beschikbare hulpmiddelen zijn:
- een samenvattingskaart;
- een beslisboom wel of niet een wilsbekwaamheid beoordeling;
- casuïstiek in de beslisboom wel of geen wilsbekwaamheid beoordeling;
- een schematisch overzicht van stappen formele wilsbekwaamheidsbeoordeling.
Gebruik de handreiking Beslisvaardigheid en wilsbekwaamheid als je twijfelt of je cliënt zelf goed beslissingen kan nemen. De handreiking helpt je om de wilsbekwaamheid van je cliënt te beoordelen en de beslisvaardigheid van je cliënt te ondersteunen.
Lees de gehele handreiking of delen ervan. Je kunt ook direct naar de tab gaan met hulpmiddelen en deze downloaden. Met deze hulpmiddelen kun je direct aan de slag.
Er is ook een webinar beschikbaar van SKILZ dat uitlegt waarom de handreiking is gemaakt en hoe je de handreiking gebruikt. Deskundigen Cees Hertogh, Saskia Teunisse en Chris den Besten komen aan het woord in dit webinar. Het webinar is bedoeld voor iedereen die in de langdurige zorg werkt en te maken heeft met beslisvaardigheid en wilsbekwaamheid. Je bekijkt het webinar op het YouTubekanaal van SKILZ.
Om zelf te besluiten wat te doen moet een cliënt daar goed over na kunnen denken. Dat noemen we wilsbekwaamheid. Iedereen is wilsbekwaam, tot bewezen is dat iemand dat niet is.
Wanneer is iemand wilsonbekwaam?
Mensen zijn wilsonbekwaam als ze:
- niet begrijpen wat een arts hen vertelt;
- niet goed kunnen nadenken over wat de arts heeft gezegd;
- niet begrijpen wat de gevolgen zijn van hun besluit;
- geen besluit kunnen nemen.
Houd wel rekening met de situatie waarin je cliënt een beslissing moet nemen. Soms kan iemand namelijk nog wel beslissen over een dagje uit, maar niet meer over een hypotheek of euthanasie.
Vertegenwoordiger wilsonbekwame cliënt
Mensen die wilsonbekwaam zijn hebben een wettelijk vertegenwoordiger nodig. Bij kinderen zijn dat vaak de ouders. Lees meer over het thema Vertegenwoordiging op Kennisplein Gehandicaptensector.
