Verloren eenzaamheid in de nacht

Hij worstelde niet enkel en alleen met zijn slaap, zoveel was me al snel duidelijk geworden. Dave was door zijn begeleiders aangemeld bij een ‘werkgroep gezonde leefstijl’. Een mooi initiatief dat in het leven is geroepen om mensen met een beperking te ondersteunen in het maken van gezonde keuzes. Op het gebied van eten, drinken, bewegen en gelukkig nu ook slapen.

En zo zat ik dan bij hem in zijn woning om dat laatste stuk, die slaap, met hem te bespreken. Het was bekend dat hij slecht sliep, laat naar bed ging of juist erg vroeg op stond. De vele energiedrankjes en het vele binnen zitten, zouden hier zomaar de oorzaak van kunnen zijn, zo werd verondersteld. Dus werd er samen met hem ingezet op hoe je gezonder kunt leven.

Gezonde rotclub

‘Ja, heel leuk hoor zo’n club. Ik weet nu wat ik beter wel en niet kan doen. Allemaal heel leuk en aardig. Maar weet je Sylv, het lukt me gewoon niet!‘ Er viel een stilte. Hierna stond hij op, ijsbeerde heen en weer en hij mopperde dat hij nu toch echt wel een peuk zou lusten. Maar ja, dat mocht weer niet van ‘die gezonde rotclub’.

Na een paar minuten flink gemopper, keek hij plots naar me en schoot in de lach. Ik zat er waarschijnlijk ook wat suf bij: op een klein, plastic groen stoeltje waar ik met mijn lengte (en omvang…) amper in paste. ‘Hou je ze wel heel?‘, snoof hij bozig en kwam naast me zitten.

Hij paste overigens prima in zíjn stoeltje. Zo zaten we een tijdje naast elkaar. Het verkeer raasde onder ons voorbij.

‘Mag ik je vragen stellen?‘
‘Als je denkt dat dat mot…‘
Ik schopte even tegen zijn schoen. Hij grijnsde: ‘Tuurlijk mag dat.‘
‘Wat vind je zo lastig op slaapgebied? Kun je daar iets over zeggen?‘
Hij bleef stil. Lange tijd. Tot hij sprak.
‘Dan ga ik denken. Over vroeger. Mijn ouders, de domme dingen die ik heb gedaan. Alles wat er nu niet meer is. En dan ga ik janken.‘
Hij wendde zijn hoofd af. Ik zag zijn schouders schokken.
‘Er is niemand meer die van me houdt, Sylv. Iedereen is weg: mama, papa, Johan, oma, opa. Ik ben alleen.‘

Daar zat ik dan, met mijn slaapweetjes en mijn ‘leuke slaaptips’. Nu kan de kennis over het verbeteren van slaap dan wel enorm zijn toegenomen, er is nog niemand die een remedie heeft gevonden tegen eenzaamheid.

Eenzaamheid in de zorg

Voor ons op tafel lag nagenoeg het grootste probleem dat we in de zorg, en ver daarbuiten, tegenkomen. Je eenzaam voelen en een gebrek aan verbinding ervaren. Diepe menselijke behoeftes voor ons allen en nu in het bijzonder voor deze man die naast mij zat.

In de uren die volgden, vertelde Dave over zijn leven. Over de mensen die hem dierbaar waren en nu waren ontvallen, zijn ‘foute’ keuzes en zijn angsten. Hij was een waterval van woorden en ik gaf hem ruimte om te stromen, meer was er voor nu niet nodig.

Vele koppen koffie later verkenden we wat Dave nodig heeft. En ja, we weten dat koffie niet goed is voor de slaap, maar soms is het letterlijk een bakkie troost. Wat zou hij nodig hebben om zich wat beter te voelen? Uiteraard hadden we geen onmiddellijke oplossingen, maar we konden wel kijken met wie en hoe hij de volgende stappen kon nemen.

Rouwverwerking

Lang verhaal kort: Dave heeft via zijn persoonlijk ondersteuner en gedragskundige een traject uitgekozen voor rouwverwerking. Ook is hij haptotherapie gaan doen en is hij aangesloten bij een buurtinitiatief dat gezamenlijk kookt en eet.

Vijf maanden later spreek ik hem weer. ‘Joh, Sylv, dat hapto is weird jongen! Ik moest met mijn kont schuiven in mijn stoel om te voelen of ik kon voelen… Nou, ik voelde van alles!‘ Schaterlachend vertelt hij over zijn bevindingen daar. Maar hij eindigt met:   ‘Maar ik ging het merken, joh! Ik werd echt relaxter! Hoe dat werkt, hè?‘

Over de rouwtherapie kon hij ‘nog niet zoveel zeggen’, dat was nog maar net opgestart, maar zijn aansluiting bij het buurtinitiatief vond hij fijn. Heft het al zijn eenzaamheid op? Natuurlijk niet. Helpt het hem met verwerken? Waarschijnlijk wel.

Praten helpt

Iedereen op deze aarde krijgt vroeg of laat te maken met verlies en zal hierin een weg moeten vinden en Dave is die van hem aan het ontdekken. Wat hij onlangs heeft ontdekt, zegt hij, is dat praten over wat je voelt niet suf of slap is en dat het heel moeilijk is om de juiste woorden te vinden voor wat je voelt. Haptotherapie heeft hem hierbij geholpen. ‘Weet je Sylv, ik kan wel goed lullen hoor, maar práten, nee dat deed ik niet. Ik hield altijd alles binnen. Wel raar toch?‘

We praten even door over wat wel en niet raar en anders is. Uiteindelijk vraag ik of al deze acties die hij heeft ondernomen ook iets hebben kunnen doen voor zijn nachten en zijn slaap. ‘Ik slaap beter sinds de hapto. Ik vind de eetclub ook leuk, er zit een heel aardige ouwe mevrouw bij die steeds vraagt of ik naast haar kom zitten. Ze voelt een beetje als een oma, dus ik doe het graag. Wel ben ik wat bang voor de rouwtherapie, maar ik weet nu wel dat ik hulp kan vragen en kan vertellen wat ik voel dus ik wacht het maar af.‘

Ik zeg hem hoe dapper ik hem vind, veel mensen rennen weg voor angsten en gevoelens. Dave pakt ze bij de kop en kijkt hen in de bek. Hij moet een beetje lachen om de woordkeus, maar knikt wel heftig ja. Waarna hij afsluit met de wijze woorden: ‘Ja, dit zou eigenlijk óók in de ‘werkgroep gezonde leefstijl’ moeten zitten. Omgaan met je gevoel en niet alleen met je dikke kont!‘

Wijze, dappere Dave, zo is het maar net.