Inclusie, zelfregie, participatie en toegankelijkheid
Gepubliceerd op: 23-09-2025
Sebastiaan Fokke, coach bij de Landelijke Federatie Belangenverenigingen (LFB), werkt vanuit de STERKplaats op de Hogeschool Utrecht. Vanuit zijn werk is Sebastiaan betrokken bij de projecten Technologie Scouts en Techno. In zijn werk staan vier thema's centraal: inclusie, zelfregie, participatie en toegankelijkheid. Over deze thema's heeft hij een blog geschreven.
Mensen met een beperking hebben veel te bieden
Onlangs keek ik met collega’s de film Intouchables. Daarin wordt een man met een zware beperking verzorgd door iemand die hem niet als slachtoffer behandelt en dat is voor hem een verademing. Dat raakte me, want dat is precies waar we bij de LFB voor staan: laten zien dat mensen met een beperking veel meer te bieden hebben dan vaak wordt gezien, zonder de obstakels te negeren.
Toch merken we in de praktijk vaak nog ongemak tussen mensen met en zonder een licht verstandelijke beperking (LVB). Dat is ergens logisch: ze komen elkaar nog te weinig tegen. Neem mijn collega Douwe bijvoorbeeld, die naar het speciaal onderwijs ging. Zijn klasgenoten woonden ver weg, waardoor hij nooit zomaar met vrienden kon spelen of bij anderen thuis kon komen. Dat maakt het later ook een stuk spannender om nieuwe vrienden te maken. Daarom pleit ik voor meer inclusief onderwijs, zodat kinderen met en zonder beperking elkaar al vroeg leren kennen en de kans krijgen om vrienden te maken.
Niemand zit op mij te wachten...
Ook het thema werk komen we vaak tegen. Een voorbeeld is dat we in een workshop studenten vroegen of mensen met een beperking meer kunnen doen om een baan te krijgen. Veel van hen hadden nog nooit gesolliciteerd, vaak vanuit de overtuiging dat toch niemand op hen zit te wachten. Wat ze niet verwachtten, is dat ook ik tientallen keren heb gesolliciteerd en vaker ben afgewezen dan aangenomen. Het verschil zit in hoe je daarmee omgaat: leer je ervan of zie je het alleen als afwijzing?
Afwijzing is pijnlijk, voor iedereen. Maar voor mensen met een beperking komt daar vaak nog iets bij: het idee dat er toch niemand op hen zit te wachten. Dat zegt niet alleen iets over hun zelfbeeld, maar vooral over hoe weinig kansen zij krijgen. Daarom moeten we ook werkgevers en de samenleving leren om anders te kijken.
De mens achter de beperking
Tot slot vind ik het belangrijk dat we mensen sterker maken. Als ervaringsdeskundigen meer zelfvertrouwen krijgen, gaan ze meer hun verantwoordelijkheid nemen en hun stem laten horen. En dát is voor mij de kern van inclusie, participatie en zelfregie: niet de beperking staat centraal, maar de mens.