Interview - gegevensbescherming van cliënten en medewerkers
Gepubliceerd op: 12-08-2020
Mireille wilde meer weten over gegevensbescherming. Daarvoor interviewde ze Niels Bons. Hij is een functionaris voor gegevensbescherming en werkte tot 2019 bij de stichting Noorderbrug. Dit is een gehandicaptenzorg organisatie waar mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel en doven met een meervoudige beperking wonen op 7 woonlocaties en ruim 30 behandellocaties. Niels komt oorspronkelijk niet uit de zorg; hij heeft een rechten achtergrond. Niels maakt de organisatie bewust van het belang van privacy en informatiebeveiliging.
Wat doet een functionaris gegevensbescherming?
Vanuit de privacywet AVG worden een aantal belangrijke eisen gesteld aan de organisatie. Zo houdt Niels toezicht op het verwerken van persoonsgegevens, houdt hij het register voor datalekken bij en zorgt hij voor bewustwording van het personeel bij het gebruik van verschillende communicatiemiddelen. Hij zorgt bijvoorbeeld voor maatregelen om veilig te mailen. Zijn werkgebied loopt van de Waddenzee tot Deventer. Hij bezoekt iedere week teams, geeft de teamleden informatie en beantwoordt vragen.
Hoe ziet een werkdag van een functionaris gegevensbescherming eruit?
In zijn werk probeert Niels iedere dag mensen duidelijk te maken hoe zij in hun werk en leven rekening moeten houden met de AVG en andere wetten die zich richten op gezondheid. Via intranet en e-mail ontvangt hij geregeld vragen.
Veilig mailen
Eens in de twee weken pakt hij een thema bij de kop en schrijft daarover. Veilig mailen is bijvoorbeeld zo’n thema. Niels maakt cliënten en medewerkers er bijvoorbeeld op attent dat Hotmail en Gmail niet beveiligd zijn. Hij schuift ook weleens aan bij teamvergaderingen. Dat doet hij samen met een medewerker van het team ICT die zich met de beveiliging bezighoudt. Hij zorgt altijd voor een vervanger als hij zelf op vakantie gaat.
Hoe wordt met de privacy van cliënten omgegaan?
Het is belangrijk dat medewerkers inzicht hebben in wat er in de AVG en andere wetten staat. Zij moeten die eisen vertalen naar de praktijk: de privacy van cliënten en van de medewerkers zelf. Daarbij moeten ze ook rekening houden met de eisen die de organisatie (Noorderbrug) stelt.
Begrijpelijke uitleg
Bij locatiebezoeken legt Niels ook aan de actieve cliëntenvertegenwoordiging uit wat de wet inhoudt. In die gesprekken wordt erop gelet dat het begrijpelijk blijft, dat de taal niet te moeilijk is. De meeste cliënten zijn goed in staat om de informatie te verwerken, ze zijn vaak wel mondig genoeg. Is het toch te moeilijk dan kunnen ze dat altijd aangeven. De afdeling communicatie gaat binnenkort ook een goed leesbare folder maken.
Welke informatie vragen cliënten?
Cliënten willen graag weten wat de AVG-wet voor hen betekent en wat hun rechten zijn. Maar ook wat wel en niet mag met het cliëntendossier, wie daarin mag kijken. En hoe omgegaan wordt met de privacy van cliënten binnen het eigen appartement.
Hoe word je een functionaris gegevensbescherming?
Elke zorginstelling is verplicht om een functionaris gegevensbescherming te hebben. Die moet een hbo-opleiding hebben gevolgd. Een juridische achtergrond is niet verplicht, maar het zou wel helpen als de opleiding wordt gegeven door juristen. Dan leer je als functionaris gegevensbescherming veel over hoe de wet in elkaar zit.
Wat moeten professionals weten als zij dit werk willen doen?
Dat zij zich kunnen aansluiten bij een netwerk van functionarissen gegevensbescherming in de regio. En dat het een belangrijke voorwaarde is dat zij een opleiding volgen. Met één cursus ben je er nog niet om deze functie te kunnen uitoefenen. Verder is kennis van de gehandicaptenzorg nodig. Die heb je nodig om kennis en informatie uit te wisselen. Als je het goed wil doen, moet er in de functie geïnvesteerd worden.
5 tips van Niels voor functionarissen gegevensbescherming
- Ben je ervan bewust dat functionaris gegevensbescherming niet iets is dat je er even bij doet naast je andere werk.
- Zorg dat gegevensbescherming op de agenda staat van het managementteam.
- Zorg dat erin geïnvesteerd wordt, dat er budget voor is.
- Zorg dat je de kennis bijhoudt.
- Laat iedere medewerker een e-learning volgen.
Wat vindt Niels het leukst aan zijn werk?
Niels vindt het fijn om voorlichting en advies te geven aan cliënten. Hij houdt van vragen die niet meteen opgelost kunnen worden. Dan kan hij in verschillende wetten duiken om het antwoord te vinden.
Interview: Mireille de Beer. Mireille de Beer is ervaringsdeskundig adviseur vanuit de LFB en werkzaam bij Vilans, Kenniscentrum voor langdurende zorg.
Stichting Noorderbrug
Stichting Noorderbrug is een gehandicaptenzorgorganisatie waar mensen met niet-aangeboren hersenletsel en doven met een meervoudige beperking wonen op 40 verschillende locaties.
Lees verder
Lees meer
- Interview - Henk Steen, Odion, over privacy en beroepsgeheim
- Interview over privacy en beroepsgeheim met Danielle Kikken
- Factsheet AVG