Naar hoofdinhoud Naar footer

Leren met een beeldtafel

Gepubliceerd op: 16-06-2024

Laatst bijgewerkt op: 16-06-2024

Werkplekleren is leren op je werk. Dat kan tijdens het werk, bijvoorbeeld door te kijken hoe iemand anders een taak aanpakt. Of door een coach te laten meekijken bij een werksituatie. Maar ook door een cursus of training te volgen. Hieronder vind je een voorbeeld van hoe je het leren kunt inrichten binnen je organisatie.

Hoe ziet de methode er op hoofdlijnen uit?

De beeldtafel op de werkplek faciliteert het leren in praktijksituaties. Op de beeldtafel kunnen verschillende programma’s, zogenaamde beeldsessies, geïnstalleerd worden, afhankelijk van de vraag vanuit het team. De beeldsessie is een leervorm waarbij een groep collega’s aan de slag gaat onder begeleiding van een trainer. Op de beeldtafel analyseren deelnemers een praktijkvideo. Vervolgens selecteren de deelnemers beelden uit de video, aan de hand waarvan zij samen een betekenisvolle dialoog aangaan. In de praktijk zijn alle deelnemers aan deze bijeenkomst continu actief bezig met analyseren én met het van elkaar leren. Zo geven zij samen gedeelde betekenis aan het thema van de beeldsessie. 

Kernaspecten van werkplekleren

  • Leren van de praktijk (praktijkcasuïstiek).
  • Samen leren (collectief leren).

Wat is de doelstelling?

De concrete doelstelling van de beeldtafel als werk- en leervorm is afhankelijk van het thema dat centraal staat tijdens de beeldsessie. Het algemene doel van de beeldtafel is dat na afloop van de werkvorm de deelnemers een werksituatie bestudeerd hebben en door middel van dialoog kennis met elkaar hebben gedeeld. Het ultieme doel van de beeldtafel is om een gedeelde betekenis te hebben over het thema en om de opgedane kennis over het thema gezamenlijk in de praktijk te brengen. 

Wat is het beoogde resultaat?

Het concrete resultaat van de beeldtafel als werkvorm is afhankelijk van het thema dat centraal staat tijdens de beeldsessie. Het algemene resultaat kan beschreven worden als het continue actief bezig zijn met betekenis geven en het geleerde in de praktijk toepassen. 

Hoe ziet de opzet eruit?

De beeldtafel is een werkvorm die aangevraagd kan worden door teams binnen de organisatie. Er zijn 12 thema’s beschikbaar die gebruikt kunnen worden voor de beeldtafel. 

Voorbereiding 

De trainer zet de beeldtafel aan de oplader klaar. Vervolgens bedient de trainer de beeldtafel, gaat naar de beeldsessie en zet een nieuwe sessie voor deelnemers klaar met een praktijkvideo over het te behandelen thema. 

Beeldsessie 

De trainer verwelkomt deelnemers, zorgt voor verbinding en legt het doel en de opzet van de werkvorm uit. Daarna nodigt de trainer de deelnemers uit aan de beeldtafel. De deelnemers gaan rond de beeldtafel staan. De trainer legt het sessie doel uit en geeft aan dat deelnemers zelf de beeldtafel mogen bedienen. Deelnemers bekijken de eerste uitlegvideo en starten dan de sessie. Zij doen dit door hun namen in te voeren. Het kan ook zijn dat de trainer de namen al heeft ingevoerd. Vervolgens gaan de deelnemers bij hun naam staan. De deelnemers bekijken de video twee keer. De eerste keer bekijken de deelnemer gezamenlijk de praktijkvideo om de video in zich op te nemen en te koppelen aan het sessiedoel. De trainer gaat buiten de groep staan en mengt zich niet. Daarna bekijken de deelnemers de video opnieuw en kiezen de deelnemers ieder zes beelden die zij belangrijk vinden voor het sessiedoel. De deelnemers voeren daarna een dialoog over alle beelden en hebben als opdracht gezamenlijk zes beelden over te houden. Deze laatste zes beelden hebben gedeelde betekenis, krijgen een naam en er wordt een prioriteit aan gegeven. De deelnemers ronden af en krijgen het beeldoverzicht te zien. De trainer voegt zich daarna bij de deelnemers en geeft een samenvatting van de zes gekozen beelden en sessiedoel. Vervolgens gaan de deelnemers met de zes beelden aan de slag (kan per thema andere vorm zijn) om de gedeelde betekenis te bespreken en hoe ze daarin de stap naar de praktijk maken. De trainer rondt vervolgens de sessie plenair af. 

Hoe lang wordt de methode al gebruikt?

De organisatie maakt sinds 2017 gebruik van de beeldtafel. 

Hoe vaak wordt de methode gebruikt?

De organisatie heeft drie beeldtafels in huis die gebruikt kunnen worden. Het gebruik van de beeldtafel is toegenomen de afgelopen jaren. In 2023 is er ca. 30 keer gebruik van gemaakt.

Wat is de doelgroep?

De beeldtafel kan ingezet worden voor iedere medewerker binnen de organisatie. Ter illustratie: er vinden beeldsessies plaats met begeleiders in het primaire proces, maar ook met roosteraars. 

Wordt er geëvalueerd en wat komt daaruit?

Concrete resultaten of effecten van de inzet van de beeldtafel zijn niet gemeten. Het voornaamste doel is dat, door middel van betekenis geven aan een praktijksituatie, kennisdeling en kennisvermeerdering tot stand komt[2]. Deze kennis kan door begeleiders in de praktijk toegepast worden.

Is de methode wetenschappelijk onderbouwd?

Er is specifiek voor de inzet van de beeldtafel binnen de organisatie geen gebruik gemaakt van wetenschappelijke onderbouwing. Wel past de inzet van de beeldtafel binnen de visie van de organisatie op leren en ontwikkelen. De basis van leren en ontwikkelen bij de organisatie is het toevoegen van leren in de praktijk (waarbij het 70-20-10 model[3]als referentiemodel wordt gehanteerd). Sinds 2017 wordt de visie op werkplekleren van Jos Baeten gebruikt, die op deze visie gepromoveerd is[4].

Wat zijn de benodigde investeringen?

  • Binnen de organisatie moeten medewerkers worden opgeleid om de beeldsessies te begeleiden. 
  • De beeldtafels moeten worden aangeschaft door de organisatie, evenals de bijbehorende licentie op de software. 
  • Er moet geïnvesteerd worden in het ontwikkelen van programma’s specifiek gericht op thematiek binnen de organisatie. Hoe vaker de beeldtafel gebruik wordt, hoe goedkoper het gebruik van de beeldtafel wordt. 

Welke randvoorwaarden zijn er?

  • De beeldtafels zijn heel zwaar. Zorg er daarom voor dat de beeldtafel op een plek staat waar hij goed toegankelijk en bereikbaar is voor de trainers. 
  • Zorg ervoor dat er een reserveringssysteem beschikbaar is voor de beeldtafel, zodat niet meerdere trainers op hetzelfde moment gebruik willen maken van de beeldtafel. 
  • Het is belangrijk om iedere week even de beeldtafels te checken of er geen software updates of iets dergelijks benodigd zijn, zodat de beeldtafels gereed zijn op het moment dat de trainers deze nodig hebben. Deze software updates vragen regelmatig om scholing van de trainers. 
  • De beeldtafel moet onderdeel zijn van de visie op leren en ontwikkelen van de organisatie, zodat medewerkers enthousiast zijn over het gebruik van digitale leertechnologie. 
  • Het is belangrijk om een ruimte beschikbaar te hebben die afgesloten kan worden. Het is belangrijk dat de gebruikers van de beeldtafel zich kunnen focussen op wat er op de beeldtafel gebeurt, zonder afgeleid te worden. 

Welke praktische hulpmiddelen worden gebruikt?

De beeldtafel de mogelijkheid biedt tot drie werkvormen, waarvan er een werkvorm in de casus is besproken (beeldtrainer). De andere twee werkvormen zijn beeldtrainen en Lessons Learned.

Op intranet is informatie beschikbaar voor welke thema’s de beeldtafel als werkvorm ingezet kan worden. 

Welke trainers, coaches of cursussen zijn beschikbaar?

De organisatie heeft een aantal trainers in dienst die de beeldtafelsessies kunnen begeleiden. 

Wat zijn voordelen van de methode?

De beeldtafel is bij uitstek geschikt om medewerkers met en van elkaar te laten leren, om zo tot kennisvermeerdering te komen. De beeldtafel wordt door medewerkers als een leuke en innovatieve manier van leren gezien. 

Wat zijn nadelen van de methode?

  • De beeldtafel is erg zwaar. Als de beeldtafel niet goed toegankelijk en bereikbaar is wordt het trainers moeilijk gemaakt op de beeldtafel op locatie te krijgen. 
  • Voor het succesvol gebruik van de beeldtafel ben je afhankelijk van technologie. Als de software van de beeldtafel vast loopt, dan kun je niet ineens overstappen naar een fysieke werk- en leervorm. 
  • De inzet van de beeldtafel vraagt om een fikse financiële investering van de organisatie. 
  • Het is mogelijk dat medewerkers kiezen voor de beeldtafel als werk- en leervorm omdat ze de beeldtafel an sich leuk vinden, maar niet om de inhoud en het doel van de beeldtafel als werk- en leervorm. 

Waar is men het meest trots op bij het toepassen van de methode?

De organisatie is trots op het feit dat de beeldtafel op regelmatige basis gebruikt worden binnen de organisatie. De beeldtafel is een van de manieren om werkplekleren binnen de organisatie tot een succes te maken.

Wat zijn verbetermogelijkheden?

Ondanks dat de beeldtafel al veelvuldig wordt ingezet, biedt de beeldtafel nog meer mogelijkheden (andere vormen dan de beeldsessie) dan waar de organisatie nu al gebruik van maakt.

Wordt de methode ook elders toegepast? Op welke schaal?

De beeldtafel wordt in diverse andere sectoren in Nederland toegepast (onder andere bij de politie, douane, ziekenhuis). De beeldtafel wordt ook bij andere zorgorganisaties voor mensen met een verstandelijke beperking ingezet, maar de frequentie daarvan is niet bekend. 

Suggesties voor andere organisaties die aan de slag willen met deze methode

Zorg dat leertechnologie een onderdeel van je visie op leren, en dat deze visie gedragen wordt door het bestuur van de organisatie. Als dat niet het geval is, ga je als leer- & ontwikkelafdeling van de organisatie heel hard werken, zonder dat de rest van de organisatie achter deze visie staat. Dan is de inzet van de beeldtafel gedoemd om te mislukken. 

Bronvermelding

[1] https://www.sdbgroep.nl/leeroplossingen-voor-de-zorg/werkplekleren-in-de-zorg/

[2] 11 tips voor kennisdeling op de werkvloer als een van de manieren waarop kennisdeling tot stand komt:
https://www.vilans.nl/actueel/nieuws/onderzoek-11-tips-voor-kennisdeling-op-de-werkvloer

[3] Clardy, A. (2018). 70-20-10 and the dominance of informal learning: A fact in search of evidence. Human Resource Development Review, 17(2), 153-178. https://doi.org/10.1177/1534484318759399

[4] Baeten, J.J.M. (2016). The Power of Peer Feedback: Research on the Learning Process within Virtual Action Learning (Dissertatie, Nyenrode Business Universiteit). 

Bron

Zuidwester

Deel deze pagina via: