Naar hoofdinhoud Naar footer

Van methodiek naar praktijk met expertcoaches

Gepubliceerd op: 10-06-2024

Laatst bijgewerkt op: 10-06-2024

Werkplekleren is leren op je werk. Dat kan tijdens het werk, bijvoorbeeld door te kijken hoe iemand anders een taak aanpakt. Of door een coach te laten meekijken bij een werksituatie. Maar ook door een cursus of training te volgen. Hieronder vind je een voorbeeld van hoe je het leren kunt inrichten binnen je organisatie.

Hoe ziet de methode er op hoofdlijnen uit?

Begeleiders die in dienst zijn van de organisatie worden geschoold in methodieken zoals LACCS en Triple-C. De expertcoaches zijn het verlengstuk van de scholing die de begeleiders volgen en ondersteunen implementatie van de methodiek in de praktijk. Dit leidt tot professionele ontwikkeling van de begeleider en biedt tegelijkertijd groeimogelijkheden voor zowel de begeleider, als de expertcoach. 

 Kernaspecten van werkplekleren

  • Directe ondersteuning door een collega op de werkvloer (coach).
  • Leren van de praktijk (praktijkcasuïstiek, leren tijdens het werk).
  • Samen leren (in een groep).

Wat is de doelstelling?

De doelstelling van de inzet van de expertcoaches is dat medewerkers en teams zich bewust worden van de visie op leren binnen de organisatie en het gedachtegoed van een methodiek, zoals LACCS en Triple-C, gaan dragen.

Wat is het beoogde resultaat?

Het beoogde resultaat van de inzet van de expertcoaches is dat methodieken die binnen de organisatie aangeboden worden, zoals LACCS en Triple-C, geborgd worden binnen de organisatie. 

Hoe ziet de opzet eruit?

De organisatie heeft, in overleg met alle teams, bepaald welke teams geschoold worden in de methodieken LACCS en Triple-C. Op basis van deze verdeling volgen teams een scholing (1-4 dagen of dagdelen), gericht op een methodiek. Na afloop van de scholing volgt een gesprek met een expertcoach over het vervolg van de scholing. In dit gesprek wordt gekeken welke medewerkers behoefte hebben aan deze coaching: waar loopt hij/zij tegenaan? Welk stukje van de methode vindt hij/zij nog moeilijk om in de praktijk tot uitvoering te brengen? Op deze manier wordt maatwerk geleverd voor iedere medewerker. Er worden door de expertcoaches geen vaardigheden getoetst of afgetekend. De expertcoaches verzorgen met name feedback en reflectie op de uitvoering van de methodiek. Daarnaast worden de expertcoaches uitgenodigd in de maandelijkse teambesprekingen om zijn/haar bevindingen te presenteren. 

Hoe lang wordt de methode al gebruikt?

Er wordt sinds 2005 gebruik gemaakt van expertcoaches binnen de organisatie. 

Hoe vaak wordt de methode gebruikt?

De expertcoaches worden op dagelijks basis ingezet binnen de organisatie. Afhankelijk van de wens en behoefte van het team wordt bepaald hoe lang een expertcoach betrokken blijft bij het team. 

Wat is de doelgroep?

De expertcoaches worden ingezet binnen alle teams binnen de organisatie.

Wordt er geëvalueerd en wat komt daaruit?

De resultaten en effecten van de inzet van expertcoaches worden niet gemonitord. Wel worden er in de Triple-C- en LACCS-werkgroepen gepeild hoe het gaat en wat de inzet van expertcoaches oplevert, maar dit is subjectief van aard. 

Is de methode wetenschappelijk onderbouwd?

De Voor de inzet van expertcoaches binnen de organisatie is geen wetenschappelijke onderbouwing gebruikt. De methodieken waarbij de expertcoaches betrokken zijn, zijn wel wetenschappelijk onderbouwd[1].  

Wat zijn de benodigde investeringen?

De expertcoaches, zowel vanuit de Triple-C-methodiek als vanuit de LACCS-methodiek, zijn allemaal extern opgeleid. 

Welke randvoorwaarden zijn er?

Het is belangrijk dat een expertcoach ingezet wordt op het moment dat een team stabiliteit ervaart. Als een team in de overleving en in de stress zit, is het effect van de inzet van een expertcoach minder groot. De medewerkers komen dan minder snel tot leren en reflectie. 

Welke praktische hulpmiddelen worden gebruikt?

De expertcoaches hebben een eigen e-mailadres waarop zij beschikbaar zijn voor allerlei vragen rondom methodiekontwikkeling. Binnen de organisatie wordt er gewerkt met een vorm van sociaal intranet. Hier kun je lid worden van allerlei groepen, waar je dan nieuwsberichten van ontvangt. Zo hebben Triple-C en LACCS hun eigen groep op dit sociale intranet. Hier kunnen medewerkers hun vraag stellen en kunnen expertcoaches antwoord geven. De expertcoaches maken gebruik van diverse materialen die beschikbaar worden gesteld vanuit de methodiek. Zo hebben de Triple-C-expertcoaches onder andere allerlei posters tot hun beschikking. Daarnaast gebruiken de LACCS-coaches niet alleen de werkvormen die vanuit de methode zijn ontwikkeld, maar hebben ze ook zelf een aantal werkvormen in spelvorm ontwikkeld.

Welke trainers, coaches of cursussen zijn beschikbaar?

Binnen de organisatie zijn er expertcoaches beschikbaar voor de LACCS-, EIM-BOL- en Triple-C-methodiek. Als medewerkers interesse hebben om expertcoach te worden, dan kunnen zij intern solliciteren op het moment dat er een vacature beschikbaar komt.

Wat zijn voordelen van de methode?

De expertcoaches zijn allen werkzaam in de praktijk en kunnen vanuit deze ervaring direct praktische tips geven over de uitvoering van een methodiek. De vertaling van theorie naar de praktijk vindt dan ook vanuit deze hoedanigheid plaats. 

  • De expertcoaches fungeren als rolmodel en aanjager binnen de organisatie om de methodiek tot uitvoering te brengen. 
  • De expertcoaches worden in samenwerking met het team en de medewerkers ingezet. Daardoor kan er maatwerk voor ieder team en medewerker aangeboden worden. 

Wat zijn nadelen van de methode?

De expertcoaches voeren de functie van coach uit boven op hun rol als begeleider. Veel expertcoaches zien hun functie als coach als extra taak boven op de dagelijkse werkzaamheden. De expertcoaches plannen vaak hun coaching voorafgaand aan, of na hun dienst. 

Waar is men het meest trots op bij het toepassen van de methode?

De organisatie is het meest trots op de bevlogenheid van de expertcoaches. Zij hebben een voorbeeldfunctie binnen de organisatie en dragen dit ook uit. De medewerkers die expertcoach zijn ervaren ook veel werkplezier bij de uitvoering van hun functie als coach.

Wat zijn verbetermogelijkheden?

  • De expertcoaches binnen de organisatie hebben geen eigen plek of kantoor van waaruit zij hun werk kunnen uitvoeren. Hierdoor zijn zij minder zichtbaar binnen de organisatie. 
  • Het zou mooi zijn als er een pool van algemene coaches beschikbaar zou zijn, die op elk willekeurig moment ingezet kunnen worden, zodat ze enerzijds flexibeler ingezet kunnen worden, maar anderzijds een coach ook meerdere vaardigheden en/of methodieken beheerst en dus bij elke vraag een passende coach ingezet kan worden.
  • Tijdens het sollicitatietraject voor de functie van expertcoach is het belangrijk dat er voldoende nadruk ligt op coachen, naast de motivatie voor het werken met de methodiek. In het verleden kwam het wel eens voor dat expertcoaches werden aangesteld die goed waren in de uitvoering van de methode, maar die nog vaardigheden misten om anderen te kunnen coachen, of zichzelf daar (nog) onvoldoende bekwaam in vonden.

Wordt de methode ook elders toegepast? Op welke schaal?

Ook bij andere zorgorganisaties worden expertcoaches ingezet.

Suggesties voor andere organisaties die aan de slag willen met deze methode

Probeer bij de inzet van expertcoaches altijd het grotere geheel in het achterhoofd te houden. De expertcoaches hebben als doel om methodiekontwikkeling van medewerkers te realiseren, maar zij kunnen dit niet alleen. De expertcoaches zijn onderdeel van het grotere geheel; het gedachtegoed van de methodiek moet door de hele organisatie gedragen worden. 

Bronvermelding

1. De LACCS-methodiek is een programma dat zicht richt op een goed leven voor iedereen met ernstige verstandelijke of meervoudige beperkingen (EVMB). Het programma is gestoeld op (wetenschappelijke) inspiratiebronnen van belangrijke wetenschappers (Vlaskamp, Nakken, van Gemert en Wielink) en is gebaseerd op evidence-based kennis en inzichten uit de praktijk. Grondig wetenschappelijk onderzoek/onderbouwing is er niet. Wel is er een publicatie beschikbaar over de toepassing van LACCS in de zorg en ondersteuning aan mensen met EMB: https://www.laccsprogramma.nl/images/downloads/Rapport-N1-studies.pdf

Het Triple-C gedachtegoed is al vanaf 1991 in ontwikkeling. Het promotieonderzoek van Tess Tournier heeft een begin gemaakt met de wetenschappelijke onderbouwing van Triple-C: https://www.triplecwerkplaats.nl/wp-content/uploads/2021/10/Proefschrift-Triple-C_-Tess-Tournier.pdf
In 2024 zal, in samenwerking met de AWVB, een nieuw promotietraject starten op het gebied van de Triple-C methodiek. Zie ook de Triple-C werkplaats: https://www.triplecwerkplaats.nl/

Bron

Elver

Deel deze pagina via: