Er zijn heel veel methodieken in de gehandicaptenzorg. Hierdoor zie je als het ware door de bomen het bos niet meer. Bovendien is er bij het merendeel van deze methodieken niet onderzocht of ze wel werken. ‘Er bestaan ruim 100 methodieken in Nederland,’ vertelt orthopedagoog Maaike Baron. Maaike is behandelaar bij verschillende woongroepen van Talant en doet onderzoek voor de zorgorganisatie. ‘Slechts 39 van die 100 methodieken zijn gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat het ook werkt. En bij maar vier van die 39 is gekeken of ze ook effect hebben.’
Waarom het basisbegeleidingsmodel BRAVO! zo belangrijk is
De vijf letters van het basisbegeleidingsmodel BRAVO! verwijzen naar woorden die aangeven wat belangrijk is in de ondersteuning van cliënten. Met dit model kun je kijken waar je nog meer aandacht aan wilt geven. Onderzoeker Maaike Baron vertelt waarom zorgorganisatie Alliade (voorheen Talant) behoefte had aan zo’n model.
Wat is BRAVO!?
BRAVO! is een basisbegeleidingsmodel. Zorgorganisatie Talant ontwikkelde het samen met het UMCG.
- B = betrouwbaar. Doe je ook wat je zegt? En zeg je wat je doet?
- R = respectvol. Hoe toon je respect?
- A = afstemmen en aansluiten. Hoe heb je oog voor de behoefte van de cliënt?
- V = veilig vrijheid geven. Hoe kun je op een veilige manier ruimte geven aan de cliënt zodat hij zich kan ontwikkelen?
- O = ontdekken stimuleren. Hoe kan je een cliënt stimuleren om nieuwe dingen te leren? Of om nieuwe vaardigheden op te doen of te behouden?
Waar is meer aandacht voor nodig?
‘Met de letters van BRAVO! kan je bijvoorbeeld kijken waar nog meer aandacht voor nodig is in jouw begeleiding. Neem “Ontdekken stimuleren”. Als begeleider kan je tot de conclusie komen dat je de cliënt daar meer ruimte in moet geven. Maar je moet ook kijken welke risico’s dit met zich meebrengt. In overleg met je collega’s kan je dit dan tegen elkaar afwegen. Zo kom je tot een goede beslissing.’
In de toekomst ook voor andere organisaties
Talant ontwikkelt BRAVO! in eerste instantie voor Talant. Maaike: ‘BRAVO! kan bij ons zorgen voor meer eenduidigheid, maar we zien het model wel echt als basis. Soms kan er aanvullend ook nog een andere methode nodig zijn zoals LACCS of Triple C. We gaan BRAVO! eerst binnen onze eigen organisatie goed in gang zetten. Maar later willen we ook onderzoeken of andere organisaties ook baat hebben bij zo’n basisbegeleidingsmodel.’
BRAVO! ontdekken met de Kletspot
‘Momenteel is BRAVO! dus nog niet beschikbaar voor andere organisaties. Dat neemt niet weg dat je bijvoorbeeld wel al op een speelse en onderzoekende manier met de BRAVO-letters aan de slag kan. Maaike: ‘Je kunt bijvoorbeeld de Kletspot inzetten. Hierin stop je briefjes met vragen per letter. Bijvoorbeeld de vraag: “Wat versta jij onder betrouwbaarheid?” Een collega, cliënt of naaste trekt daar dan een briefje uit, waarna je met elkaar in gesprek gaat. Zo krijg je meer inzicht in wat de ander onder betrouwbaarheid verstaat.’
Meer informatie
Samen met het UMCG deed Maaike onderzoek om een basisbegeleidingsmodel op te kunnen stellen. Maaike: ‘We hebben onderzocht wat belangrijke elementen zijn in de begeleiding. Dit door te kijken wat erover staat beschreven in de literatuur. Daarnaast hebben we gevraagd aan begeleiders, gedragsdeskundigen, ouders en leidinggevenden wat zij nu belangrijk vinden in de begeleiding. Uiteindelijk zijn we door de gesprekken en het literatuuronderzoek op een lijst met belangrijke woorden gekomen. Op basis daarvan hebben we het basisbegeleidingsmodel BRAVO! ontwikkeld.’
Talant is een van de deelnemers aan het tweejarige traject ‘Begeleiding à la carte’ waarin aanbieders van gehandicaptenzorg binnen lerende netwerken hun praktijkervaringen delen in persoonsgerichte zorg. Daarnaast stellen zij praktische kennis beschikbaar voor de hele sector. In een coachingstraject op maat onderzoekt Talant hoe zij innovatie op een efficiënte manier geschikt kunnen maken in het proces van implementatie en vernieuwing.
.
BRAVO! is onder andere gebaseerd op de acht dimensies van Schalock.
Over Begeleiding à la carte
Deze aanpak is ontwikkeld in het vernieuwingstraject Begeleiding à la carte van Volwaardig leven [2019-2021) van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Zorgaanbieders werkten aan hun eigen aanpak voor vernieuwing van persoonsgerichte zorg in de gehandicaptensector.