Naar hoofdinhoud Naar footer

Praktische kennistools ontwikkeld voor betere dementiezorg

Hoe herken je goed en op tijd dementie? Het is namelijk niet makkelijk om te bepalen of iemand met een verstandelijke beperking dementie heeft of dat er iets anders aan de hand is. Niet iedere cliënt kan zich ook goed uitdrukken, dus dan zul je als zorgprofessional op andere dingen letten. Dementie heeft daarmee vele gezichten. Binnen de proeftuinen van samenwerkingsverband (H)erken jij dementie? werden daar tools voor ontwikkeld.

Doelen van de proeftuinen

De deelnemers werden in werkgroepen verdeeld. Ze gingen aan de slag met de volgende doelen:

  1. Kennis verbeteren van medewerkers.
  2. Bepalen wat nodig is in de woonomgeving, ondersteunende technologie en een veilige omgeving waarin een cliënt kan leren.
  3. Samenwerken met naasten en de omgeving van de cliënt.

 Deze doelen hielpen om goed te kijken welke kennis de zorgorganisaties nodig hebben. En welke praktische tools helpen om de juiste kennis meteen te kunnen toepassen.

Tools waar jij direct mee aan de slag kunt

  • Makkelijkere observatielijsten om te zien wat er speelt

Observatielijsten helpen je om goed te zien wat er speelt bij oudere mensen met een beperking, weet Prisma. Een instructie om er goed mee te werken, bleek alleen lastig. Dus ze zochten naar een makkelijkere observatielijst.

Met de Nederlandse vertaling van de DisDAT-lijst kun je als begeleider eenvoudig ongemak bij een cliënt in kaart brengen. Je kunt dan bijvoorbeeld uitsluiten of dat het gedrag verandert door pijn of misschien door beginnende dementie. Klik hier voor de observatielijst.

  • Handige wegwijzer voor een dementievriendelijke woonomgeving

Cliënten die ouder worden en dementie krijgen, hebben iets anders nodig in hun woonomgeving. Informatie daarover was alleen erg versnipperd. Prinsenstichting, Triade, Middin en Ipse de Bruggen hebben daarom informatie samengevoegd in een handige wegwijzer.

'Fijn om ervaringen te delen met elkaar. Dit speelt bij onze organisatie ook.'

- Deelnemer Proeftuin

De wegwijzer is voor iedereen die de leefomgeving en het leven van ouderen met een verstandelijke beperking meer passend en stimulerend wil maken. Denk bijvoorbeeld aan: Hoe maak je de leefomgeving van de ouderen zo comfortabel mogelijk? Welke mogelijkheden zijn er? Welke aanpassingen kun je eenvoudig doen of zijn juist noodzakelijk? Klik hier om de wegwijzer te bekijken.

  • Een signaleringsladder voor niet-pluis signalen

Philadelphia heeft een signaleringsladder ontwikkeld. Een handige visuele tool die medewerkers helpt om signalen te (h)erkennen van dementie. Die signalen noemen ze 'niet-pluis signalen'. De tool helpt ook om alvast vooruit te denken. En actie te ondernemen. Bekijk de signaleringsladder hier.

  • Een gesprekskaart over de signalen van beginnende dementie

De Hartekampgroep merkte dat de kennis over dementie niet zo groot was op locaties met ouder wordende cliënten. Daar wilde de organisatie verandering in brengen. Zodat ze op tijd voor de juiste woonplek kunnen zorgen. Zo hebben ze bijvoorbeeld een gesprekskaart ontwikkeld. Hiermee kunnen ze met elkaar het gesprek op gang brengen over de signalen van beginnende dementie. Lees hier meer over hun aanpak. Bekijk hun vlog en download de gesprekskaart. 

Kennis en ervaring verzameld van alle deelnemers in deze kennistools

  • Wat is belangrijk bij het (h)erkennen van dementie?

Belangrijk bij het (h)erkennen van dementie is op tijd een goede diagnose kunnen stellen. Dat betekent bijvoorbeeld dat je niet te snel een conclusie trekt. Soms lijkt gedrag bij dementie te horen, maar dan gaat het misschien over een pijnklacht of komt het door een verhuizing.
 
In het goed en op tijd kunnen (h)erkennen van dementie heb je verschillende medewerkers en naasten nodig. Ieder heeft een eigen rol en taken.
 
Alles wat in de praktijk goed werkt (de succesfactoren) per rol is tijdens de proeftuinen verzameld. Vooral de gesprekken met Prisma en Koraal over concrete situaties gaven veel duidelijkheid over die succesfactoren. Alle succesfactoren zijn verdeeld over handige koffers. Zo heeft iedere rol een eigen koffer. 

Lees hier meer over de koffers.

  • Kalender met tips voor het samenwerken met naasten

Veranderingen kunnen in het begin van dementie heel klein zijn. Belangrijk om het daar samen over te hebben. Juist met naasten, want zij kennen de persoon goed om wie het gaat. Tijdens de proeftuin is een kalender gemaakt. De kalender geeft dagelijks handvatten en tips om samen te werken met naasten. 

Bekijk de kalender hier en print hem uit

Meer weten over het programma (H)erken jij dementie? Ga naar kpgs.nl/herkenjijdementie