Grenzen, intimiteit en seksualiteit: mijn ervaringen als ouder

Het belang van een perspectiefplan

Voor het verkrijgen van een persoonsgebonden budget van de gemeente is het nodig om een perspectiefplan op te stellen. In dat plan worden alle levensgebieden beschreven van de persoon die extra zorg, hulp of begeleiding nodig heeft. De leeftijd maakt niet uit. Seksualiteit is een van die levensgebieden. Ik ontdekte dat de adviseur van de gemeente dat levensgebied had leeggelaten, terwijl het belangrijk is om hier aandacht aan te besteden

Zo merk ik in andere situaties hoe lastig het kan zijn om op een respectvolle manier om te gaan met het lichaam en het aangeven van de grenzen van een kind. Wat ik bijvoorbeeld belangrijk vind bij medische onderzoeken is dat artsen mij niet vragen om haar in een houdgreep te houden wanneer ze in bijvoorbeeld haar keel of oren willen kijken. Maar dat mij om advies wordt gevraagd hoe diegene het beste dat kan doen.

Positieve ervaring en aandacht voor zorgvuldige benadering

De behoefte aan een respectvolle aanraking en positieve benadering speelt al sinds een jonge leeftijd. Na haar eerste hartoperatie, toen ze pas een maand oud was, besloot ik om een kindermasseur uit te nodigen. Mijn idee was om haar positieve en fijne ervaringen te geven aan haar kleine lijf. Dit heeft in mijn ogen bijgedragen aan dat ze geen zichtbare angst heeft voor aanrakingen.    

Lichaamsbeleving en grenzen

Voor mij, als ouder, geef ik denk ik niet de juiste betekenis aan de woorden intimiteit en seksualiteit in deze levensfase van mijn kind. Het schrikt misschien wel een beetje af. Terwijl ik het wel graag wil hebben over lichaamsbeleving, grenzen herkennen bij jezelf en anderen of bijvoorbeeld ‘nee’ zeggen of aangeven. Ik vind het van belang dat Lisse haar lichaam leert kennen. 

Dit gaat over aandacht geven aan waar je lichaamsonderdelen zitten, maar ook wanneer je pijn hebt of wanneer ze iets niet wil. Ze is klein en in die zin best knuffelbaar. Voor zowel kleine kinderen die haar als baby benaderen, maar ook volwassenen die contact met haar maken. Ik vind het belangrijk dat een nee ook echt een nee is. Ze geeft zeker af en toe nee als antwoord of duwt mensen weg. Omdat ze zo loveable is, hecht ik er veel waarde aan om haar nee te respecteren, waar het ook over gaat. Eigenlijk gaat dit alles om een gezonde seksuele ontwikkeling, realiseer ik me.

Doe het zelf campagne

In samenwerking met VWS is een Doe-het-zelf-campagne ontwikkeld. De campagne is gestart om bewustwording te creëren: intimiteit en seksualiteit verdienen een plek in de gesprekken rondom de zorg en ondersteuning van mensen met een beperking. Daarbij moet worden opgemerkt dat intimiteit en seksualiteit enorm brede begrippen zijn. Van een gevoel van geborgenheid, tot een kleine aanraking, zoenen en seks: intimiteit en seksualiteit omvatten een brede variatie aan aspecten in ieders leven vanaf de geboorte. Wat mij zou hebben geholpen, is als er in het plan niet alleen seksualiteit zou staan als ‘kopje’, maar dat er ook lichaamsbeleving bij genoemd zou zijn. Ook bijvoorbeeld de vraag: waar denk jij aan wat je belangrijk vindt bij dat thema?

Video's over seksualiteit

Deze videoreeks over intimiteit en seksualiteit geeft handvatten en tips over hoe je om kunt gaan met vragen rondom intimiteit, seksualiteit en zorg.

Wil je meer weten over seksualiteit en lichaamsbeleving?

Bekijk de websites voor meer informatie:

• Praten over seksualiteit is heel gewoon op seksueleopvoeding.info
• Begeleiding bij de seksuele ontwikkeling op seksuelevorming.nl