Richtlijn middelengebruik

Gepubliceerd op: 11-06-2021

Middelengebruik is enerzijds geaccepteerd in de samenleving, maar vormt anderzijds een probleem voor gezondheid en welzijn. Voor jongeren in het algemeen, maar zeker voor jongeren met een LVB, die extra kwetsbaar zijn voor de gevolgen ervan. Daarom is de koop en verkoop van middelen zoals tabak en alcohol aan minderjarigen ook gereguleerd middels de wet. 

Signaleren van middelengebruik

Daarmee is de kous nog niet af. Hoewel er wettelijke kaders zijn, is middelengebruik ook onder jongeren een realiteit waar begeleiders mee te maken krijgen. Vandaar dat daar richtlijnen voor zijn ontwikkeld. De Richtlijn Middelengebruik biedt aanwijzingen voor begeleiders over de signalering, begeleiding en behandeling van jongeren met middelengebruik of verslavingsproblematiek. In een aparte paragraaf is specifiek aandacht besteed aan jongeren met een LVB. Bij de richtlijn horen werkkaarten waarop je de belangrijkste informatie vindt. Ook kun je de tool ‘werkblad’ gebruiken om kennis te maken met de richtlijn. Als je het werkblad invult krijg je een overzicht van hoe je de richtlijn op dit moment al toe past en kom je achter dingen die nog aandacht vragen. 

• Download het werkblad middelengebruik

Casus

“Maar iedereen doet het, waarom mag ik dan niet?!” “Zo erg is het heus niet hoor!” “Dat bepaal ik zelf wel. Ik ben al 16.” De cliënten van Soraya doen vaak dit soort uitspraken om middelengebruik goed te praten. Ook al mag het volgens de wet niet omdat zij minderjarig zijn. Soraya werkt namelijk als begeleider in de jeugdzorg, met jongeren met een LVB. Soms weet Soraya niet goed hoe zij ermee om moet gaan. Middelengebruik lijkt enerzijds geaccepteerd, maar vormt anderzijds ook een probleem. Zij heeft behoefte aan aanwijzingen. Waar kan zij richtlijnen vinden over het omgaan met middelengebruik bij jongeren?

Fase van verslaving

Fase

• Geen gebruik
• Eerste kennismaking
• Experimenteel gebruik
• Geïntegreerd gebruik
• Lichte/matige stoornis
• Matige/ernstige stoornis

​Lees meer over de fasen

Onderbouwing bruikbaarheid

Practice-based kennis. Kennis op basis van praktijkervaringen.

Beoordeling

De richtlijn middelengebruik is geschreven door het Trimbos Instituut, in opdracht van beroepsverenigingen voor behandelaren en begeleiders. Het bevat aanbevelingen voor hulpverleners die werken in de jeugdhulpverlening op basis van literatuur en wetenschappelijk onderzoek, maar ook op basis van praktijkkennis van begeleiders en ervaringen/voorkeuren van cliënten. Trimbos Instituut. 

Bronnen

Wit, E., Doreleijers, T., Van den Brink, W., Meije, D., Van Wijngaarden, B., & Van de Glind, G. (2016). Richtlijn middelengebruik voor jeugdhulp en jeugdbescherming. Utrecht: Trimbos Instituut.

Deze tool is onderdeel van Leidraad LVB in het vizier.

Leidraad LVB in het vizier hoort bij onderzoeksprogramma Gewoon Bijzonder.