Probleemgedrag

Probleemgedrag, ook wel onbegrepen of moeilijk verstaanbaar gedrag genoemd, komt regelmatig voor bij mensen met een verstandelijke beperking. Er zijn geen harde criteria om gedrag als problematisch te definiëren, maar denk bijvoorbeeld aan agressief, zelfverwondend, teruggetrokken of angstig gedrag. De ernst, de duur en de frequentie van het gedrag hebben een grote weerslag op de kwaliteit van leven van de cliënt.

Het is niet eenvoudig om de oorzaken van probleemgedrag te achterhalen. Probleemgedrag is in veel gevallen het resultaat van een negatieve interactie tussen de cliënt en z’n omgeving. Om probleemgedrag te kunnen begrijpen, te verminderen of te voorkomen is het dan ook belangrijk om breed te kijken naar de mogelijke oorzaken. Dat wil zeggen dat de oorzaken en oplossingen voor probleemgedrag zowel in de persoon, in de interactie en in zijn omgeving vindbaar zijn. Het gaat hierbij niet alleen om wat je feitelijk ziet en weet, maar ook om hoe betrokkenen zaken beleven, en welke betekenis aan het gedrag en gebeurtenissen wordt gegeven. Daarnaast kunnen ook belangen of normen en waarden van de cliënt en betrokkenen van invloed zijn.

Iedere probleemsituatie is uniek en daarom is er geen standaard aanpak als oplossing voor probleemgedrag. Het gaat het juist om, die unieke aspecten van iedere situatie centraal te stellen in onderzoek en interventies.