Mensen met een matige tot (zeer) ernstige verstandelijke beperking.
Scan en leertraject gezonde leefomgeving
Gepubliceerd op: 19-04-2022
De producten Het Leertraject voor begeleiders en De Omgevingsscan helpen je bij het inrichten van een gezonde omgeving en bij het ondersteunen van een gezonde leefstijl.
Product Het leertraject
Als begeleider kun je het leertraject volgen om (meer) kennis te krijgen over voeding en beweging. Daarna denk je samen met jouw team verder na over hoe een gezonde leefomgeving in jullie zorgorganisatie eruit ziet en wat wensen zijn van cliënten zelf. Het leertraject bestaat uit een e-learning, handleidingen voor teambijeenkomsten en praktische tools. Tijdens de teambijeenkomsten bespreek je een eigen casus. Je gaat in op je eigen normen en waarden en de eigen regie van de mensen met een beperking. Hoe denk jij over gezond eten, drinken en bewegen? Welke invloed heeft dat op jouw werk? Hoe kun je rekening houden met de wensen van cliënten en hun naasten? Daarna maak je met je team afspraken voor de toekomst.
Door Het Leertraject te volgen:
- Krijg je kennis over het ondersteunen van gezonde voeding, beweging en hoe je gezond gedrag kunt aanmoedigen.
- Leer je als team over de overtuigingen die jullie als professionals hebben en over autonomie van mensen met VB
- Leer je over het belang van sociale factoren en hoe de omgeving gezond leven kan ondersteunen.
Dit heb je nodig voor Het Leertraject:
- 2 trainers voor een inzet van 12 uur per trainer inclusief voorbereiding. Dit kan bijvoorbeeld een gedragswetenschapper, bewegingsagoog, fysiotherapeut, diëtist of iemand die ervaring heeft met het geven van trainingen zijn
- Voor het geven van de cursus: een plek voor bijeenkomsten, een beamer en een scherm voor het presenteren van een PowerPoint (eventueel laptop voor projectie), papier voor naambordjes, schrijfpapier, flip-overbord en stiften.
Product De Omgevingsscan
De omgevingsscan is een digitale vragenlijst. Deze vragenlijst laat je tijdens en voor het gebruik zien hoe de sociale, fysieke en beleidsmatige omgeving van jouw organisatie eruit ziet voor een gezonde leefstijl. Je bepaalt samen wie de vragenlijst invult. Denk aan mensen met een VB, cliëntvertegenwoordigers, begeleiders en teamleiders. Nadat iedereen de vragenlijst heeft ingevuld, ontvang je een samenvatting en een infographic. Die geven een overzicht van wat er nu al gebeurt en waar nog kansen liggen voor een gezondere omgeving. Daarna maak je via een actiegesprek samen plannen hoe je verder wilt. De handleiding bij de omgevingsscan helpt daarbij.
Dit heb je nodig voor De Omgevingsscan:
- Iemand die verantwoordelijk is voor de uitvoering van de omgevingsscan en het actiegesprek
- Voor het actiegesprek na De Omgevingsscan: een flip-overbord en stiften, post-its en stickers.
Ervaringen van gebruikers
De ervaringen van de professionals zijn tot nu toe positief. Zij gebruikten allebei de producten in de volgorde die zij het handigst vonden. De producten kunnen aangepast worden op de situatie van het team en de cliënten. Er komen duidelijke actiepunten naar voren waar je direct mee aan de slag kunt gaan.
"Aan de slag gaan met een gezonde leefstijl start met: Bewustwording."
Gebruik ik Het Leertraject of De Omgevingsscan?
Uit het onderzoek blijkt dat de combinatie van beiden juist goed werkt. Het zorgt ervoor dat verschillende niveaus in de organisatie betrokken worden bij het aanmoedigen van een gezondere leefstijl. Als het niet lukt om beide producten te gebruiken, kijk dan waar het meeste behoefte aan is in jouw team. Bij veel vragen vanuit begeleiders gebruik je Het Leertraject, bij meer vragen over de omgeving gebruik je De Omgevingsscan.
Casus
Janet is een begeleider van een woongroep met zes personen met een verstandelijke beperking variërend van matig tot zeer ernstig en meervoudig. Zij merkt dat haar cliënten in de drukte van alledag steeds een beetje aankomen in gewicht. Dat maakt het lastiger om ze te helpen tijdens dagelijkse handelingen. Sommige cliënten passen minder goed in hun rolstoel en sommige raken sneller buiten adem bij het zelf rijden. Janet merkt dat cliënten minder lekker in hun vel zitten. Hun overgewicht is ook een risico voor hun gezondheid. Janet bespreekt dit tijdens de teambespreking. Enkele collega’s herkennen het en willen ermee aan de slag. Andere collega’s doen het af met: ‘Ach ja, ze worden ook wat ouder hè? Zelf ben ik ook wat zwaarder dan vroeger, dat hoort toch bij het ouder worden?’ Na een discussie hierover besluit Janets team om stappen te ondernemen. Tijdens een groepsbespreking adviseren de diëtist en fysiotherapeut om de digitale omgevingsscan in te vullen en het leertraject te volgen.
Samenvatting
Het Leertraject: professionele begeleiders.
De Omgevingsscan: mensen met VB, hun naasten, zorgprofessionals en teamleiders.
Als je meer aandacht wilt voor gezonde voeding en beweging voor mensen met een verstandelijke beperking.
De Omgevingsscan is direct digitaal te gebruiken. Voor Het Leertraject zijn trainers nodig.
Beide producten zijn geïmplementeerd en geëvalueerd in de dagelijkse zorgpraktijk. Zie Bronnen.
Gratis
Onderbouwing
Het Leertraject en De omgevingsscan zijn ontwikkeld op basis van de behoeften van begeleiders én samen met hen. Daarna zijn ze door vier verschillende zorglocaties gebruikt. Uit de opgedane ervaringen en een implementatiestudie bleek dat Het Leertraject een veelbelovende interventie is om begeleiders te scholen. De eerste resultaten lieten zien dat begeleiders na het leertraject een positievere houding hadden over voeding en beweging. Ook zagen de onderzoekers dat mensen met een verstandelijke beperking gezondere voeding innamen. Voor beweging vonden ze nog geen effecten.
Gebruikers beoordeelden De Omgevingsscan als behulpzaam om beter te beseffen hoe de omgeving invloed heeft op leefstijl en hoe zij en de cliënten dit ervaren.
De producten zijn ontwikkeld binnen het onderzoek Gezond Leven de Krachten Gebundeld dat onderdeel was van programma Gewoon Bijzonder.
Research based. Kennis op basis van onderzoek.
Kijk op De Krachten Gebundeld.
Laatst bijgewerkt op: 23-11-2022
Deel deze pagina via:
Soort
Interventie
Soort kennis
Onderzoekskennis
Organisatie / Uitgever
Gezond Leven de Krachten Gebundeld
Programma's / projecten
Gewoon Bijzonder