Dit is het BRAIN-ReADAPT-effect bij ouder wordende mensen met NAH

Gepubliceerd op: 09-05-2023

Als mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) ouder worden, kunnen zij te maken krijgen met klachten zoals sneller moe zijn, of problemen met het onthouden of het vasthouden van aandacht. Vaak wordt gedacht dat dit komt door ouder worden. Terwijl dit ook kan komen door het BRAIN-ReADAPT-effect. Onderzoeker Nikki Thüss legt uit wat het is en hoe je het herkent.

Wat gebeurt er precies bij het BRAIN-ReADAPT-effect?

Nikki: ‘Mensen met NAH ervaren vaak dat zij activiteiten minder goed kunnen doen direct nadat zij NAH hebben gekregen. Daarna komt de herstelfase waarin zij langzaam een nieuwe balans in hun leven bereiken. Dit betekent dat zij weer beginnen met aangepaste activiteiten of met werken. Sommige mensen kunnen voor een deel of zelfs weer volledig werken.’

‘Als mensen met NAH ouder worden kunnen zij opnieuw klachten krijgen. Vaak lijken deze klachten te horen bij het ouder worden. Denk aan geheugenproblemen, zoals het vergeten van namen van mensen. Hierdoor kunnen zij bepaalde activiteiten minder goed doen. Deze klachten treden eerder op bij mensen met NAH dan bij mensen zonder NAH. Dit noemen we het BRAIN-ReADAPT-effect.’

Over het onderzoek BRAIN-ReADAPTbij NAH

Wat is de invloed van ouder worden op de hersenen bij patiënten met niet-aangeboren hersenletsel (NAH)? Hoeveel mensen met NAH gaan achteruit als zij ouder worden? En waar komt dit vandaan? En wat is er nodig voor betere begeleiding van deze mensen? Deze vragen wil het project BRAIN-ReADAPT bij NAH beantwoorden. Lees meer over dit onderzoek: BRAIN-ReADAPT bij NAH.

Wat is de oorzaak van het BRAIN-ReADAPT-effect?

Nikki: ‘Het BRAIN-ReADAPT-effect zou kunnen komen omdat de hersenen van mensen met NAH extra hard moeten werken, omdat er beschadigingen in de hersenen zijn. Als mensen ouder worden gaan hersenen ook minder goed werken. Maar de hersenen van mensen met NAH zijn minder goed in staat om dat tegen te gaan. Hun hersenen moeten immers al extra hard werken door het hersenletsel.’

Wat kan het BRAIN-ReADAPT-effect voor iemand met NAH betekenen?

Nikki: ‘Onder andere dat het heel lastig kan zijn als mensen het niet goed begrijpen. Een patiënt vertelde dat heel goed. Die persoon zei: “Ik vertel mensen dat mijn denken de laatste jaren steeds verder achteruit gaat. Maar ze begrijpen dat niet. Ze zeggen dan dat dat hoort bij ouder worden. Maar dat is het niet. Het gaat te snel en is echt anders. Het gaat zo snel, dat ik niet geloof dat het alleen met ouder worden te maken heeft.”

Hoe kan je het BRAIN-ReADAPT-effect herkennen?

Nikki: ‘Mensen met NAH kunnen het BRAIN-ReADAPT-effect ervaren alsof zij klachten krijgen die er ook waren vlak na het hersenletsel.We hebben gesprekken gevoerd hierover met mensen met NAH. Zij noemden de volgende klachten:

Minder energie
meer moeite met meerdere taken tegelijk uitvoeren;
vergeetachtiger, lijstjes moeten bijhouden om te weten wat te doen op een dag
problemen met aandacht vasthouden, bijvoorbeeld tijdens het rijden, de dingen niet meer goed overzien;
sneller last van emoties;
sneller overprikkeld, waardoor het bijvoorbeeld niet mogelijk is om veel mensen tegelijk op bezoek te hebben.

Update BRAIN-ReADAPT bij NAH - 22 mei 2023

De beoogde 700 patiënten voor het onderzoek zijn inmiddels behaald.
De eerste analyses laten zien dat een deel van de patiënten inderdaad het gevoel heeft de afgelopen jaren minder te zijn gaan functioneren. Waar dit door komt en hoe groot deze aantallen precies zijn willen de onderzoekers verder onderzoeken.
Enquêtes onder huis- en bedrijfsartsen laten zien dat ook zij dit probleem in de praktijk tegenkomen. Beide groepen willen graag meer weten over het onderwerp. Hier gaan de onderzoekers in de afrondende fase van de studie mee aan de slag.
Er zijn inmiddels twee focusgroepen, om bij hen te toetsen hoe de zorg in de chronische fase na NAH wordt ervaren. Bij het ontwikkelen van kennisproducten wordt er op die manier rekening gehouden met de wensen en ervaringen van patiënten.

_{Het onderzoek is gefinancierd is door ZonMW en geïnitieerd vanuit het UMCG, afdeling neurologie/neuropsychologie in samenwerking met Heliomare revalidatiecentrum (Wijk aan Zee) en Isala ziekenhuis (Zwolle).}

Meer informatie

Niet-aangeboren hersenletsel (NAH)

Laatst bijgewerkt op: 28-11-2023