Wat is de gehandicaptenzorg?

Welke doelgroepen zijn er in de gehandicaptenzorg?

In de gehandicaptenzorg zijn er verschillende doelgroepen. Bijvoorbeeld mensen met:

• een verstandelijke beperking
• een lichte verstandelijke beperking (LVB)
• een matige verstandelijke beperking (MVB)
• een ernstige meervoudige beperking (EMB)
• een ernstige verstandelijke beperking plus (EVB+)
• zeer ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB)
• niet-aangeboren hersenletsel (NAH)
• autisme
• een communicatief meervoudige beperking

Bijkomende beperkingen

Naast deze verstandelijke beperkingen hebben cliënten vaak ook andere beperkingen. Bijvoorbeeld een visuele beperking (blind of slechtziend), een auditieve beperking (doof of slechthorend) of epilepsie.

Hoeveel mensen hebben een verstandelijke beperking?

We zetten hier wat cijfers en feiten over de gehandicaptenzorg in Nederland op een rij:

• In Nederland zijn er ongeveer 2,2 miljoen mensen met een zwakbegaafdheid. Zij hebben een IQ tussen de 70 en 85.
• Ongeveer 142.000 mensen hebben een verstandelijke beperking. Dat betekent dat zij een IQ hebben van minder dan 70.
• Er zijn ongeveer 68.000 mensen met een ernstige verstandelijke beperking.
• Ongeveer 650.000 mensen hebben last van de gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel.
• In de gehandicaptenzorg werken 185.700 mensen (mei 2024) dag en nacht aan goede ondersteuning.
• Cliënten ontvangen zorg vanuit verschillende wetten: de Wlz (Wet langdurige zorg), de Jeugdwet, de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) of de Zorgverzekeringswet. Lees meer over de zorgwetten.

Werken in de gehandicaptenzorg

Je kunt in de gehandicaptenzorg op verschillende manieren aan de slag. De meeste mensen in de gehandicaptenzorg werken als (persoonlijk) begeleider.

Het werk als begeleider

Als begeleider in de gehandicaptenzorg heb je verschillende mogelijkheden. Je kunt werken als:

• begeleider op een woonlocatie
• begeleider van een groep
• coördinerend begeleider
• ambulant begeleider

Om te werken als begeleider heb je een mbo-diploma op niveau 3 of 4 nodig in de richting Zorg en Welzijn.

Andere beroepen in de gehandicaptenzorg

Er zijn in de gehandicaptensector nog vele andere manieren om een ander te helpen. Voorbeelden van andere beroepen in de gehandicaptenzorg zijn:

• psycholoog
• orthopedagoog (gedragswetenschapper)
• verpleegkundige
• verpleegkundig specialist
• verzorgende
• onafhankelijk cliëntondersteuner
• arts voor verstandelijk gehandicapten (Arts VG)

Voor deze beroepen zijn er verschillende opleidingen, op mbo-, hbo- en universitair niveau.

Starten met mbo-niveau 1 of 2 of als zij-instromer

Met een mbo-diploma op niveau 1 of 2 kunnen ze je ook goed gebruiken in de gehandicaptenzorg. Je kunt dan werken als Assistent Dienstverlening en zorg of als Helpende Zorg en welzijn.

Het is ook mogelijk om over te stappen naar de gehandicaptenzorg vanuit een ander soort baan (zij-instromen). Je leert dan meestal bij de zorgorganisatie zelf, op een manier die bij jou past.

Wil je meer lezen over het werk in de gehandicaptenzorg? Download dan de factsheet Arbeidsmarkt op vgn.nl of kijk op de website werkenindegehandicaptenzorg.nl.

Wat verdien je in de gehandicaptenzorg?

Wil je meer weten over de salarissen, arbeidsvoorwaarden en de cao in de gehandicaptenzorg? Bekijk dan de CAO Gehandicaptenzorg op de website van de VGN (Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland). Op werkzoeken.nl krijg je een idee van het salaris als begeleider in de gehandicaptensector. 

Branche- en beroepsorganisaties gehandicaptenzorg

In de gehandicaptenzorg zijn er verschillende organisaties voor de sector of beroepen: 

• VGN, Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland
• BPSW, Beroepsvereniging van professionals in sociaal werk
• V&VN, beroepsvereniging Verzorgenden en Verpleegkundigen
• NVAVG, Nederlandse Vereniging Artsen Verstandelijk Gehandicapten

Antwoorden over de gehandicaptenzorg: het Kennisplein Gehandicaptensector

Op het Kennisplein Gehandicaptensector kun je jouw kennis 'halen en brengen'. Hier vind je actuele tips en kennisproducten waar je direct mee aan de slag kunt. Maar je vindt er ook achtergrondartikelen, praktijkverhalen, bijeenkomsten, lesmateriaal en het laatste nieuws uit de gehandicaptenzorg. 

Heb je vragen over de gehandicaptenzorg? Op het Kennisplein vind je de antwoorden op jouw vragen over de verschillende doelgroepen en thema's binnen de sector.

Video's: Ontdek het Kennisplein Gehandicaptensector

In deze korte video zie je wat het Kennisplein Gehandicaptensector zo bijzonder maakt.

Bekijk in deze video hoe begeleider Luka het Kennisplein gebruikt voor inspiratie en tips om haar cliënten te ondersteunen.

Praat mee over de zorg in het Panel Gehandicaptensector

Wil jij meepraten, reageren en je ervaringen delen om de gehandicaptenzorg te verbeteren? Sluit je aan bij het Panel Gehandicaptensector en deel je kennis voor de zorg.

Bron

Feiten en cijfers in de gehandicaptenzorg, VGN.